***********БОМЖ**********

3-БОЛУМ.

Атабек менен таанышкан кун Санчо келмек Айгулду ээрчитип. Кечинде аларды кутуп жатып уктап калды Бексултан. Тун бир маалда эшикти бироо каккылайт. Эшикти ачса Санчо турат, жузу купкуу.

— Досум, жаман окуя болуп кетти. Кыскасы, Айгулдун куйоосу бар экен, Москвада иштейт экен, бугун кечиндеаны менен жоолугушуп калдык. Айгул акмак мени да, аны да алдап жургонуно чыдабадым. Куйоосун ичине шиш менен сайып алдым, олбосо керек. Бир болсо Айгул соо калган жок.Мен милицияга тутулбай качып келдим. Эмне кылышымды билбей турам.

— Эгер, омур бою мойнундагы кан менен жашай алам десен качып кет, бирок кан куткарбайт, — деди Бексултан Санчону тик карап. Ал башын салып копко олтурду да, бир кезде «Туура айтасын кан куткарбайт» деп, анын Бексултан менен коштошуп чыгып кетти.

Эртеси Эле Бексултан Атабекти издемей болду, бирок кантип, каяктан. Башы да кечегиден ооруп турат, баш жазганга сокур тыйыны жок. Сыртка чыгып скамейкада олтурса дырдайган орус келип, «менин уйумдон эски буюмдарды алып чыгып бербейсинби? Акчасын берем» депкалды. Коктон издегени жерден табылган Бексултан дароо макул болду. Орустун уйунон бир топ эски жыгач буюмдарды чыгарды. Акырында муздаткычты алып чыгышы керек эле. Бироону шерик кылсамбы деп, бирок алар менен акчасын болушкусу келбей озу эле котормок болду. Чыкпаган жеринен тер чыгып аран дегенде которуп чыкты муздаткычты. Чанкап тили оозуна батпай кетти, «суу жок бекен?» деген ойдомуздаткычты ачса бир кесим колбаса, бир ботолко кифир, кырндагы чонтокчодо жылтырак кагазда бирдеме оролуп туруптур. Кифирди алып жутуп жиберди да, колбосадан сугунду. Жылтырак кагазга оролгон нерсени «сала болсо керек «деп карады, саладай эмес, оор. Шашып-бушуп кагазды жыртып жиберген Бексултан коргон козуно ишенбей дендароо болуп, турган жеринде талп эте олтуруп калды. Жалан беш миндиктер, бир топ кагаздай.

Эки жагын карап, анан дароо жашаган уйун коздой чуркады. Энтигип келип эшикти илип олтуруп калды. Бир аз демин алып кайрадан жылтырак кагазды ачты, чындап эле жалан беш миндиктер туура жуз даана экен. «Бул деген беш жуз мин, жарым милион го. Онумбу-тушумбу? Онум болбой калгай эле» деп оз санын озу чымчылап коёт. Ал куну эч жака чыкпай жатты. Эрте менен турду да, акчанын баарын ороп койнуна салды. «Жок баарын алып чыгууга болбойт. Шек санап калышса, жон жерден турмого тыгышат» деген ойдо он беш мин алып кочоого чыкты. Дароо метронун жанында жайгайшканСпортивная базарына жоноду. Барып бир сыйра кыдырып, озуно жакшы куртка, шапке, шым, жемпир, койнок, дагы керектуу нерселерди сатып алып, жакын эле жердеги арзан мончого кирди. Жакшы мончого кыргыздарды киргизбей калышсын. Ушул мончо да коздон учпады беле. Мончодон кийимин алмаштырып чыкты. Чач тарачка кирип сакал-мурутун алдырып, чачын кыскартты. Кузгуго каранса зынкыйган кыргыз мырзасы. Кудай мындай бербеспи деп эми курсагын тойгузганга жоноду. Курсагы тойгондон кийин ичкиси келип чыкты. Озун алаксытуу учунжакын жердеги скверге кирди. Жанында олтурган орус кемпир озунчо эле ага арманын айтып кирди. «Суйлошкон киши жок озунчо эриккен го» деп ойлоп койду озунчо ичкиси келип кыйналып жаткан Бексултан кемпирдин созуно коп конул бурбай. Кемпир бироолор уйун ремонт кылып беребиз деп, ремонт кылмак тургай, уйундогу акчасын, алтындарын, баалуу буюмдарын которуп кеткендигин айтып олтурду. «Алаксыш керек» деген ой мээсин жеп жаткан Бексултан дароо архитектор экендигин, кааласа ремонт кылып береерин айтып, кемпир эми эле баш тартып ийчудой жалооруп жиберди. Эптеп бугунчо ичпеш керек.

— Болгону мага жата турган жай таап берсениз, — деди кемпирдин макул болгонуна кубанып.

— Ремонт буткончо меникинде жашай бересин. Уйум уч болмолуу.

— Жакшы анда кеттикпи.

— Жакшы болбодубу, жур уулум.

— Дааркгинизди калтырып бара бериниз, мен артыныздан барам.

Кечинде Бексултан уйго кийгидей дагы бир сыйра кийим кылып, эски-кускунун баарын таштап, жанагы акчаны алып кемпирдикине келди.

— Бул акчалар сизде турсун, 485 мин рубль.

— Мынча акчаны кайданалып журосун? — деди кемпир шектенгендей карап.

— Иштеп таптым.

— Качантан бери чогултасын?

— Эки жарым жылдан бери.

— Жакшы тааптырсын, макул, мен бекитип берейин, мага ишенесинби?

— Ооба, сизге ишенип берип жатам. Анан коп акчалуу мигрант экен деп милицияга берип журбонуз — деди чочулаганын жашыра албай. «Мээнет менен табылган акчанын арты кууш болот тура» деп ойлоп жиберди ичинен.

— Жоок, милиция менен иш кылсам, жанагы аферисттерди деле берип коймокмун, паспопрттору менде жатпайбы.

Ошентип, бир жума кемпирдин уйун ремонттоп берди. Кемпирдин кубанганын айтпа, канча таанышы болсо ошончосуна Бексултан жонундо айтып чыкты окшойт. Ошол тааныштарынын бир баласынын колунда иштеген бир азиат дайынсыз жоголуп кеткендигин айтты. Кемпир:

— Кокустан сенин тууганын болуп журбосун, азиат дейт, кыргыз го сыягы, — деди.

— Таанышыныздын баласы кайсы жерде иштейт?

— Таанышым эмес, подрушкам, бир класста окуганбыз, Университет метросунда, строительный фирмасы бар.

— Жоголгон Баланын атын билбейт бекен?

— Алик деди окшойт.

— Сиз досунуздан суранып коросузбу. Менинбир Алик аттуу досумду бычактап коюшуп, азыр ооруканада болушу керек. Кайсы ооруканада экенин билбей жаткам, — деди чебеленип.

— Иштеген жерин билесинби?

— УУниверситет метросунда строй-фирмада иштейт болчу. Начальнигинин атыБорис Александрович.

— Коё тур уулум, Борис менин подрушкамдын баласы. Мен азыр эле айтам ага. жардам бергиле деймин.

Ошентип кемпир подрушкасына айтып, ал баласына айтып, айтор торгойдун топусу жомогундай ар-ар кимге барып журуп, Бексултан Борис Александровичти таап, ал аркылуу Атабек жаткан оорукананын даарегин тапкан Бексултан каршы болгонуна карабай кемпир да кошо барган. Кошо барганы жакшы болуптур, документи жок Бексултанды киргизмек эмес, милициясы кармап алат беле ким билет. Атабектин акыбалын коргон боорукер кемпир курбусу аркылуу «Уулуна айтчы, жанагы баланын акысын берсин. Ооруканада экен, акча керек болот го» деп суранып, айлыктарын ондуруп берген. Атабекке болсо оз жанынан чыгымдарды, бутун даары-дармектерин, бир ай бою жеген ичкенин которду.

— Канча досторум бар эле, ошолор бир тен, сен бир тен болдун, Бекиш, буйруса, Кыргызстанга жетип, кан чыгарып туболукко дос болобуз.

— Макул, менин деле досум-досум деген менен кан досум жок экен ойлоп корсом. Анан, — Бексултан бирдемени айтсамбы, айтпасамбы дегендей ыргылжын боло кынырылып калды.

— Ии, айта бер, эмнени айта албай жатасын? — деди Атабек акырын.

— Тушумдо Мираиданын колуна алтын шакек тагып жатыптырмын. Тушум дайым туш келчу. «Картан бойдок сага каяктагы жаш кыз» деп шылдындаба.

— Эмнеге шылдындайын. Биз деле бактылуу болгонго, суйгонго акылуубуз. кудуретибиз да жетет, анын устуно сезим деген керемет жаш каарыны ылгабайт. Анын сенде конулу бар беле?

— Апам ыраматылык, «секелек дебесен эле сенде конулу бардай» десе кагып салган элем. Озум деле анын сезимдерин байкап, бирок жаш кызды озумо ыраа корчу эмесмин. Апама «Бексултан байке апам менен болгон эмес, ал таза» деп коп айтчу экен байкушум. Мени актагандыгы менен ортодо эч нерсе болбогонун туйчумун.

— Ай балдар, келгиле, чогуу тамактаналы, — деген кемпирдин унун уккан Атабек менен Бексултан кухняга чыгышты.

Эпилог

Казань вогзалында Москва-Бишкек поезди перонго коюлуп, жургунчулор бирин-бири туртуп отуп, ар кимиси оз вагонун издеп журду. Вогзалда кете тургандарда узатуучулар коп.

— Эжеке сиздин ордунуз кайсы?

— 29-орун, — дедим мен жигиттин жузуно карабай эле. — Кошуна болуп кетет экенбиз, биздики сиздин мандайыныздагы орундар.

— Жакшы экен.

— Сумкаларымды карай турунуз, мен досумду алып келейин.

— Досун озу таап келе албайт бекен?

— Жок, ал кече эле ооруканадан чыккан, урунду болуп калбайын деп эшикте турат.

— Андай болсо макул, бара бер, сумкаларындан чочуба, карап турам.

— Ишенем сизге, — деп коюп жигит шыпылдай басып чыгып кетти.

Бир аздан сон ичин басып, кубакай жузу озуно жарашкан, кашы тутогон, чачын ак аралай баштаган 35-40 тардын чамасындагы шынга бойлуу жигит келип олтурду мандайыма.

— Саламатсызбы, каерге чейин барасыз?

— Жалал-Абадка.

— Поезд Бишкекке чейин эле барат го?

— Озун каерге чейин барасыз деп жатпайсынбы, мен акыркы бара турган жеримди сурап жатат дептирмин.

— Кечиресиз, эжеке, Атабек бир айдан бери бугун ун чыгарып бироого суйлоп жатат.

— Эмнеге тилден калды беле?

— Тилден калганын айтасыз да, аз жерден олумдон калды.

— Койсонорчу суук созду.

— Ооба, эжеке, ошондой деди Атабек созго аралашып…

Аягы.