Кун ысыгандан ысып бак дарактардын сууга чанкаганы айтпаса да тушунуктуу эле .
Кичине эс алайын деген чон ата бактын астына коюлган соорусуно кыйшая жатып козу илинип кетти.Анча аптаптын табы кайтып ,шамал согуп беттен жагымдуу сыдырып отот.Конулу жай бербей ,жалбырактары жер карап калган бактын ичиндеги эгилген тамаркасына бир сыйра коз жугуртуп кобурап суйлоп алды.Оо Кудайдын кудуретин кара ,силер да чанкадынарбы? ,бугун сергип ,салкындап каласынар .Кетменин ийинине асып даш арыктан суу буруп келгени жоноп калды.Башына оролгон селдесин ондоп , маасы менен галошун кийип алган .Негизи аксакал кишилер кун ысыкта да отук менен маасы кийчу .Бул намаз окуган адамдын буту таза журот ,кайра кайра эле бут жуубастан маасыга масх тартып алышат .Мен ошондой деп ойлодум.Шарылдап агып жаткан даш арыкка жетип келгенче тер басып ,суу бурчу жерге келип монгудон агып келген сууга жузун сылап эс алды .Арыктан урган суунун шамалы да анча серигитип койду.Чон таштар менен тосуп ,озулору тарапка сууну ачты .
Сырыгып агып жаткан сууну таза бекитууго ары жактан чон кылып чым чаап келип тосо баштады . Экинчи жолу чапканда кара чон жыланды кошо чаап алганын коруп ок деди .Бир жылан болсо сойлогон бойдон чоптун арасына кирип жок болду . —-Ата гору десе эмне кылдым ,ушунча дабышка да качпаган бул кандай жылан болду экен ,болду болбоду эркек-ургаачы го булар деп оюна жаман ойлор келе баштады .Мурда эле жыландар кекчил болоорун чон атасынан коп уккан .Кала берсе жаны кочуп келген кошнасы жыландар ордосуна уй салып чырмалашып кумарга баткан жыландарды оз козу менен коруп кыйлага коркуп жашап журушкон.
Жыланды кетмени менен болуп салганы далайга коз алдынан кетпей койду .Дегеле жаныбар ,осумдук жаратылыш менен суйлошо берген чон ата болчу.Туюмунда эркек жылан тируу калса ал издеп артыман тушот болду бекен ,оч алсачы ,кой жаман ойдон алыс болоюнчу деп озун кайра сооротуп коет .Кундор отуп саратандын аптабы да кыйла кайткандай .Жыланды чаап алганда сойлоп кетип жаткан жыландын ачуу коз карашын сездиби айтор кундо тушуно кирчу болду .Башын тик которгон ,козунон заар чачып турган жыланды корот ,баскан сайын эле артында дабыш чыгып сойлоп келе жаткандай сезилип кетет .Эмне болуп баратам мен ,канча мезгил отсо да унута албай койдум го ,же карычылык болуп акылдан аза баштаганмынбы ? Озуно кунгуронуп суроо салат .Ал жылан кетти да кетеер жагына кой тынч жашайын эми озумду озум жеп жатам да жаман ойлор менен .Жаман ой жамандыкка жетелейт деп озун жемелеп койду.Кундон кунго унута баштады .Бир канча кун эшик терезесин жаап уйдо уктап журду .Бактын астына коюп алган соорусун сагынып ,койчу бугун таза абада сыртка чыгып эле жатайынчы деп байбичесине сыртка жай салдырды.Мээлун ,салкын теребел соккон шамалда жыргап эс алды.Мынчалык эчактан бери уктай элек болчу.Чон ата кундон кунго биротоло унута баштады .Тушуно деле кирбей калган.Бирок ал жылан канча ирет суу буруп келгени чыкканда ,ощончо ирет каардуу коздору менен чон атаны далайга алыстан карап турганын кайдан билсин .Жытын алганбы же артынан тушконбу айтор жылан сойлоп отуруп уйуно кирип келген .Кадимкидей башын которуп терезеден карап жатканын коргон байбичеси коркконунан бир бакырды дейсин .Анда да чон ата кай жерде канчалаган жыландар журот деген ой келип ,мурдакы сар санаадан арылып калган эле.Бакчасында далайга чейин озу остургон багына озу суктанып ийилип турган алма ,алмурутка колдорун тийгизип ,шамалга термелип турган жалбырактарды салаалары менен сылап отту.Жакында куз да келип ,буюрса жыйын терим башталат ,силер мындан да сулуу болуп агы ак ,кызылы кызыл болуп каласынар ,анакей сатышпы анан ,оо мен эн эле кымбат сатам го деп момо дарактар менен суйлошуп журот .Байбичеси деле кунгуронуп суйлоп жургон абышкасынын адатын билип буткон .Балким туура кылат деп да ойлонуп калчу.Адаттагыдай эле тушку тыныгууга соорусуно барып эс ала баштады.Тоонун этегинен сойлоп жоногон жылан чон жолдон кантип откону белгисиз эле .Дарбаза астынан сойлоп отуп жол жеегиндеги чоптун арасынан акырын жылып отуруп ,анча жайыла элек жузум дарагына оролошуп устуно чыкты .Мемиреп уктап жаткан чон атаны далайга жек коруу менен тиктеп турду.Кайра артына кайтып жер менен сойлоп сорунун бутуна жакындаганда уйдон кемпири чыгып балп эттирип сууну чачып салганда ,жылан да коркуп кетти да чоптун ичине жоноду.Ай кемпир неге энди мынча катуу суу чачып салдын,эх десе уйкуну буздун да .Кемпирине суйлонуп койду.
Туш ооду абышка турсанчы эми дегенинен ,—кой турса турайын деп ойдо которулду.Ары сойлоп бараткан жыланды эч кимиси корбоду.Эки кун да отту жылан келбеди .Эртеси куну тушку тыныгуу жасап эс алганы жатып ,—- Кемпир мени бир саатта ойготуп койчу бугун бир жума болуп калды ,суу айдайын бак дарактарга дегенинен кемпири да макул деди.Таштын жанында жаткан жылан акырын сойлоп чон атанын уйун коздой келе жатты ,ушунчалык ушар болуп калганбы ,эч бир адамдын козуно чалдыкпады .Эскилиги жеткен жыгач дарбазанын астынан отуп ,жанакы жузумго жылбышып сойлоп ,чон атанын так тобосунон каардуу коздору менен карап турду .Балким ургаачысынын кантип кыйналганы чон атанын кетмен менен чаап болуп салганы коз алдына келип жаткандыр .Кээ бир жаныбарларда туюуу сезим ,корогочтук,алдын ала билуу,оч алуу ,кызгануу айоо деген озулоруно таандык сезимдери болот тура .Тилин соймондотуп ,кантип оч алууну ойлоп жаткандай эле .Кайра сойлоп жерге тушо баштады ,акырын соорунун жанына келди.Чон атанын бир колу жаагында ,бир колун сорудон саландатып уктап жаткан.Алыстан эле жерге саал жакын саландаган кол корунгонбу айтор жылан ошол тарапка сойлоп барды да ,токтоосуз эле чсссс этип билектен тиштеп кайра жол чети менен дарбаза тарапты коздой сойлоп чыгып кетти.Уйку соодогу чон ата деми кысканын билбей же ооруганын билбей ,тили да курмоого келбей ,журок тарабы мыжыккансып эле озунон кетти .Бут денесине уу таркап денеси кара когуш боло баштады озу да кунго куйгон чымыр денеси да кара тору болчу.Бир сааттан отуп кетти го ботом деген кемпири уйдон чыга келди да —Тура гой абышка бир сааттан да отуп баратат ,сууга чыгам дебедин беле деп жанына басып келди .Абышкасынын кара когуш болуп демсиз жатканын коруп булкуй баштады .Качан гана мерт кеткенин билгенде балдарын атын атап, кошналарын атын атап кыйкыра баштады.Жылан болсо кайрылып ал уйго башка келбеди.
Аягы …
