НАМАЗ УЧУРЫНДА ТИЙИШТҮҮ ОЙЛОРДОН КАНТИП КУТУЛСА БОЛОТ
Мусулмандар Улуу Жаратканга ибадат кылууда кичи пейилдикке өзгөчө көңүл бурушу керек.
Ыйык Куранда мындай дейт:
НАМАЗ ОКУУДА ЖӨНҮНДӨ БОЛГОН ӨТӨ ИЙГИЛИКТҮҮ ЫЙМАНДАР (23:1-2)
Бул учурда, намаз учурунда бөтөн ойлор жана кыймылдар жок экендигин билдирет. Намазга турган адам дүйнөгө байланыштуу ар кандай ой-пикирлерди токтотуп, Жаратканды гана ойлошу керек. Айрыкча, биз күчтүү сезимдерди баштан кечирип жатканыбызда же форс-мажордук кырдаалда турганда, көңүлдү топтоо дайыма эле мүмкүн боло бербейт. Ошого карабастан, мусулман пенде мүмкүн болушунча өзүн дүйнө иштеринен обочолонушу керек. Болбосо, мындай дуба үчүн адам азыраак сооп алуу коркунучу бар.
Бул тууралуу Пайгамбарыбыз Мухаммад (саллаллааху алайхи ва саллам) мындай деген: «Момун намаз окуйт, анын ондон бир, же тогузунчу, же сегизден бири, же жетинчи, же алтынчы, же бештен, же төрттөн бирин гана окуйт. же сооптун үчтөн бир бөлүгү же жарымы» (Абу Давуд, Ахмад).
Ошондой эле кээ бир учурларда намаздын жараксыз болушуна алып келе турган керексиз кыймылдардан сактанууга өзгөчө көңүл буруу зарыл. Кээде сыйынуучулар кычышып, кийимдерин түздөп, терин аарчып ж.б.у.с. ошону менен өздөрүн сыйынуудан алаксытып башташат.
Бир жолу Айша (р.а.) ааламдардын ырайымы Мухаммаддан (с. Ал мындай деп жооп берди: «Уурулук ушундай, шайтан адамдын намазынан уурдайт» (Бухари). Дагы бир хадисте: «Намаздагы 7 элемент шайтандан болот. Бул мурундан кандын агышы, уйкучулук, абстракттуу ойлор, эстөө, тырмалуу, тегеректеп, бир нерсе менен ойноо» (Бухари, Муслим).
Бир нерсе дагы эле мусулманды тынчын алып, ибадат кылууга көңүлүн бура албай турган жагдайларда муну бир кыймыл менен жок кылуу керек. Пайгамбар (Ж.Г.В.): «Эгерде силердин бирөөңөр намаз окуса, анда майда таштарды силкилдебесин» (Тирмизи, Насаи) деп насаат кылган. Имам Ахмаддын иснадында дагы мындай деп айтылат: «Бир жолу чайкагыла, бирок кылбаганы жакшы».
Тиленүүдө момундукка жетүү үчүн кеңештер
1. Намазды акыркы жолу кылып жаткандай кыл
Биринчи жол — ар бирибизге эртеби-кечпи келе турган өлүм жөнүндө ойлонуу. Биздин канча өмүрүбүз калганын ааламдардын Раббисинен башка эч ким билбегендиктен, ар бир намазыбызды туура окууга аракет кылышыбыз керек. Аллахтын акыркы элчиси (с.а.в.) мындай деп чакырды: «Намазга тураардан мурун, ал эң акыркысы деп элестетип көргүлө» (Ахмад).
2. Аяттардын аягында токтойт
Намаз учурунда Куран окууда момун адам шашуунун кереги жок, анткени ал жөн эле адашып кетиши мүмкүн жана бул фактор момундукка терс таасирин тийгизет. Ар бир цитатадан кийин тыныгуу болушу керек. Умму Салама (р.а.) айтат: Пайгамбар (саллаллаху алейхи васаллам) намазда Фатиха сүрөсүн окуп жатып, ар бир аяттын аягында токтогон (Абу Дауд).
3. Сүйкүмдүү үн менен сүрө окуу
Дуйнолук ойлор менен алаксып калбоо учун Курандан фрагменттерди кооз жана катуу ун менен окуу керек (бул эркектердин караңгыда окуган намаздарынын фарздарына тиешелүү), акыл ушуга топтолушу керек. . Биринчиден, мындай окуунун аркасында сиз бөтөн үндөрдү укпайсыз, экинчиден, өзүңүздүн окууңуздан руханий ырахат аласыз.
Хадисте мындай делет: «Куранды окугандардын үнүнүн эң жакшысы – бул анын Улуу Жараткандан корккондугун угуп турганы» (Ибн Мажа).
4. Жараткан сенин дубаңды көрүп турганын түшүнүү
Ыймандуу адам да Алла Тааланын пендесинин кантип намаз окуганын көрүп турганын билиши керек. Андыктан ар бир намаздын туура аткарылышына өзгөчө көңүл буруу зарыл. Алланын Элчиси (Алланын салам-дубалары болсун) айтты: “Момун намазга турганда Жаратуучу менен байланыша баштайт, кандай кылганына ээрчисин” (Хаким).
5. Ажатканага баргыңыз келсе намаз окубаңыз
Кээ бир учурларда момун бир даарат менен бир нече намаз окуйт. Анан дааратканага баргысы келип, бирок ага чейин тез намаз окууну ниет кылган учурлар болот. Мындай кырдаалда адегенде муктаждыкты жоюп, анан тахаратты жаңылап, дубаны окуган жакшы. Ибадат учурунда муктаж болуу алаксытуу гана болот жана мусулмандын көңүлүн туура топтой албайт.
Хадистердин биринде: «Эгерде кимдир-бирөө жеңилүүгө муктаж болуп, азан айтылган болсо, анда ажатканадан баштоо керек» (Абу Дауд) деп айтылат. Муслимдин иснадында: «Тамак берилгенге да, даарат кылбаганга да намаз жок» деп айтылган.
Намаз убактысы бүтүп калса, бул учурда гана адегенде намазды, андан кийин гана бардык нерсени окуу керек.
6. Сүрөтсүз жана жаркыраган ички элементтери жок имараттын ичинде Намаз
Намаз окулуучу жерди тандоо да маанилүү. Эгерде сиздин үйүңүздө бир нече бөлмө болсо, анда көзүңүзгө илинип турган жана алаксыта турган жаркыраган сүрөттөрү жок жерде намаз окуганыңыз жакшы — мисалы, сүрөттөр, фигуралар, жаркыраган пардалар, плакаттар жана башкалар.
Анастын (р.а.) сөзүнөн риваят кылынат: Айшанын (р.а.) үйүндө жаркыраган парда бар экен. Аны көргөн Пайгамбар (САВ) андагы сүрөттөр намаздан алаксытып жаткандыктан, аны алып салууну суранат (Бухари).
