30-БОЛУМ
БУКТУРМА
Дээрлик бир ай бою ар бир кыймыл-аракетти көзөмөлгө алышкан милиция кызматкерлери бул топто канча адам иштээрин, алар эмне иш кылышарын тактап чыгышты. Кайсыл мезгилде чогулушарын да билип алышты.
Алардын өздүк менчик кафе, ресторан, сауна, казино, шаар четиндеги эс алуучу жайлар бардыгы толугу менен тизмеге түштү. Анда иштешкен ар бир адамдын өмүр баяны ал киши ким экени компьютерге түшүрүлүп тыкан изилденип чыкты. Мындан тышкары бул жактагылар түрмөдөгүлөр менен байланыштары бар экендиги, бул топто иштегендердин көпчүлүгү мурун да бир канча жолу түрмөгө отуруп келишкен коркунучтуу кылмышкерлер, рецивидисттер экени айкын болду. Булардын үстүлөрүнөн жетектеген Роберт, Альберт деген бир туугандардын ким экендиги тууралуу жакшы, так маалымат ала албай коюшту. Чет өлкөлүктөр тараптан кимдер менен байланыштары бар экендигин дагы аныктай алышкан жок. Алар бир жерде туруктуу турушчу эмес. Бирде Москвада жүрсө, бирде Вильнюста, Египетте, Иран, Аравияда дагы кайдадыр чет
мамлекеттерге учуп кетишип, күтүлбөгөн жерден пайда болуп калышчу. Ал жакта эмне иштерди бүтүрүп жүрүшкөнү белгисиз. Алардын тобуна милиция кызматкерлери өздөрүнүн адамдарын аралаштырып, кошуп жиберүүгө аракет кылып көрүштү эле алар бат эле билинип калып өлтүрүп, көздөрүн тазалап коюшарда качып кетишип, араң үлгүрүштү. Көп өтпөй милиция кызматкерлеринин өздөрүнүн арасында да тигилердин кишилери бар экендиги айкын болуп, бирок алар кимдер, кылдат текшерүүдөн өтүлүп жатты. Эки жумага жетпей аларды да кармашты. Алар милиция мектебин жаңы гана бүтүп келип иштей башташкан чиндери ага лейтенант, капитан жаш жигиттер экен. Алар бул жакка кайдан келип иштеп калышканы бүт бойдон изилденип чыкты. Бир жарым айдын ичинде атайын ушул багытта иштеп жатышкан агенттер көп нерселерге жетишишти. Бул коркунучтуу кримтопту кармоо боюнча кылдат операция даярдала баштады.
Акча чыгаруучу жашыруун цехке бардык региондордон келип чогулушары, кандайдыр бир маселени талкууга алышары тууралуу милиция кызматкерлерине жашыруун маалымат келип түштү. Бардыгы чогулган мындай кырдаалды коё беришсе алар үчүн кечиримсиз иш болмок. Булар үчүн атайын машыгуудан өтүшкөн спецназ,
десанттар жана милиция кызматкерлеринин эң тандалма бөлүктөрү катуу куралданышып, короону күн мурунтан көзөмөлгө алып, бири-бири менен байланышып буктурмада турушту. Качан гана бардыгы толугу менен чогулуп бүтүп, Роберт, Альберттер өздөрү да келишкен мезгилде акырын короо толугу менен курчоого алынды. Сыртта турушкан тигилердин күзөтчүлөрүнүн бардыгы тазаланып, алардын ордуна өздөрүнүн кишилери коюлду. Спецназдын адамдары короо ичиндеги иттерге уктатма дары беришип эбакта эле жайлап
ташташкан болчу. Бардыгы тынч, тыкан иштелип жатты. Дегеле бир дагы ызы-чуу болгон жок. Десанттар тобу дабыштарын билгизишпей жиптер менен короо ичине тартынып чыгышып, акырын кирип жатышты. Ар бир топ
өздөрүнө тиешелүү тапшырмаларын так аткарууга, жаңылбоого аракеттенишүүдө. Короо ичи-сыртындагы күзөтчүлөрдүн бардыгы алынып, пландары толугу менен иш жүзүнө ашканда гана күтүлбөгөндөй өтө эле чагылгандай тездик менен иштелген штрум башталды. Ойдо жок жерден терезе эшиктерден кирип келишкен куралчан адамдарга цехтин берки бөлмөсүндөгү залда топтошуп отурушкандар эч каршылык көрсөтө алышкан жок. Сырттан келгендер бардыгын өз убагында басып калышты. Бир-экөөсү каршылык көрсөтүшмөкчү болушту эле күтүлбөгөн соккуларга дуушар болушуп, колдоруна кишен салынып калды. Күтүлбөгөн мындай кокустукка залда отургандардын бардыгы эмне иштээрин билишпей бир ордуларында катып, жалдырай туруп калышты.
— Колуңарды желкеңерге алгыла да, куралдарыңарды жерге таштагыла, кичине эле каршылык көрсөтсөңөр атып таштайбыз, — атайын даярдыктан өтүшкөн спецназдын жетекчисине бардыгы моюн сунушкандай, колдорун желкелерине кармаша аны карап калышты. Моюн сунбай каршылык көрсөткөнгө эч мүмкүнчүлүктөрү калбай калган, анткени алардын ар бирине эки-үчтөн автоматтар мээленип турган. Бардыгын тең бир катар кылып тизип чөнтөктөрүн, кийимдерин бүт аңтарышып болгон дүр-дүнүйөлөрүн сыртка алып чыгып, жерге коюп жатышты. Алар мындай болуп кетээрин дегеле күтүшпөсө керек, беш-алтоосунун гана жан жерлеринде тапанчасы бар экен, калгандары бейкапар жандарына эч курал албай
келишиптир. Дубал карап, колдорун желкелерине алып тургандарынын баарын кайра бери каратты. Спецназдын жетекчиси ар биринин жүздөрүнө түңүлө карап жатты. Эмнегедир тизмеге алынган маалыматтар боюнча бул жерде адам саны жетишпей турду. Бир нерседен шек алган жетекчи дароо эле жанындагыларга кайрылды.
— Бул жерде эки-үч адамдын саны кем, көрүнүшпөйт. Булардын жол башчылары Роберт, Альберт өзүнүн телохранителдери менен жок, каякка жашырынып калышты же качып кетиштиби?, — ал жанында тапанча кармап турган офицерге буйрук бере сүйлөдү, — тез аранын ичинде бул имараттын ичин эч нерсесин калтырбай текшерип чыккыла. Алар сыртка чыгып качып кете алышпайт, анткени короо толугу менен чычкан өтө алгыз болуп курчоодо.
— Жарайт, — өзү менен жети-сегиз автоматчандарды ээрчиткен офицер бери жактагы машинелер токтоп турган чоң гаражга чуркап барышты да, машинелердин ичтерин аңтара башташты. Экинчи топ сактаныша кеминде эле он беш метрдей бийик, узун темир шаты менен өйдө карай көтөрүлүп чыгып жөнөштү. Тээ жогору жактагы темир эшик ичинен илинүү экен, ал жерге дароо жардыргыч зат коюшту да, төмөн карай түшүп барышып, ары жакта катар тизилип турушкан чет элдик машинелерге далдаланышты. Бир кезде катуу жарылуу болуп, темир
каалганын быт-чыты чыга төмөн карай ыргып кетти. Жарылганда учкан сыныктар төмөн жактагы чет элдик машинелерге тийип, айнектерин заматта күбүп быркыратып салды. Ары жактагы ак мерседестин артында жашынып турган офицер колун көтөрө баштай бергиле деп белги берди. Биринин артынан бири ээрчишкен баштарына чүмбөт кийишкен беш- алты автоматчан адам өтө эле тездик менен кайрадан темир тепкич менен жогору карай көтөрүлүп жөнөштү. Талкаланган эшиктин жанына сактана бир аз турушту да, экөөсү аны коргоп үчүнчүсү өтө эле тездик менен эшиктин ичине чуркап кирип кетти. Үстүнкү кабаттагы кууш коридордун тээ аяк жагында кимдир бирөө жашынып алып, кол пулемёт менен тындырбай үстөккө-босток аткылай баштады эле, бери жактагылар айла жок далдоо жерге жашынууга аргасыз болушту.
— Ничего себе, буларда кол пулемёт бар экен да, баары бир бизди бул эшиктен киргенге мүмкүнчүлүк бербейт, алиги офицердин жанына келген спецназдын жетекчиси кырдаалды ойлонуштуруп кирди, — силер беш-алтооңор аны алаксытып тургула, ал эми экинчи топ ал жакка башка жагынан жол таап, айланып баргыла. Эгер болбой эле каршылык көрсөтүп, ок атып туруп алышса, граната менен жардырып салгыла. Антпесе биз
тараптан курмандыктар болуп кетиши мүмкүн. Болгула тез, бирөөсү биздин жолубузду бууп тосуп турат. Ал эми калгандары качып кетиши мүмкүн. Биз ага жол бербешибиз керек. Душмандарын өткөрбөй кадимки амбразурадан аткылаган пулемёттой болуп, үстөккө-босток тынымсыз аткылаган ок бери жактагыларды, атүгүл баш көтөргөнгө мүмкүнчүлүк бербей жатты.
— Тигини гранатамёт менен жардыралыбы? — офицер жетекчисине кайрылды эле, ал каршы болуп койду.
— Жөн гой, бир аз чыдай тур. Тигил мен жөнөткөн жигиттер профессионалдар, заматта эле мунун ишин бүтүрүшөт. Чын эле ал айткандай көп өтпөй эле пулемёттун жаагы жап болду. Келе бергиле деген белгини көрүп бери жактагылар көз ачып жумганча ал жакка жетип барышты. Кол пулемёт менен атып жаткан жашы отуз беш менен кырктын ортолорундагы жигит экен. Анын эки колун артына кайрып туруп, кишендеп салышыптыр. Жанына жетип келген спецназдын жетекчиси жакасынан уучтай кармап тигини өйдө көтөрдү.
— Кана айт, тигилер каякка качып кетишти?
— Мен эч нерсе билбейм… Бул менен акыйлашууга убакыттын тар экенин, баары бир эч нерсе айтпасын сезген жетекчи жанындагыларга буйрук бере сүйлөдү.
— Кана, урушта туруш жок, тез арада бул жактын ичин аңтарып, шимшилеп чыккыла! Бери жакта турушкандар туш тарапка чачыраша темир каалгалардын бирин автомат менен аткылашып, талкалап киришти, кууш коридордогу ар бир бөлмөлөрдү аңтарып-теңтерип киришти. Бөлмөлөрдө эч ким жок экен. Бирөөсү таманындагы капкакты акырын ачып, төмөн жакка караңгы жерге көз жүгүрттү да, жетекчиге кайрылды.
— Биякка келип төмөн жакка караңызчы? Ал сөзүнүн аягына чыкпай, төмөн жактан атылган октон көкүрөгүн баса ары жакка кулап түштү да, ооруганына чыдабай онтоп жиберди. Ок өтпөс чыптамага ок тийгенде денесин катуу оорутуп жиберген болчу. Таманындагы темир капкак ачылуу боюнча калды. Диана акча чыгарган цехти дал эле ушул жерден төбөдөн көргөн болчу. Жогору жактагыларды баш бактырбай аткылап жаткандыктан, газ бөлүп чыгаруучу затты ыргытышты. Катуу жарылуудан кийин төмөн жак да баары тынчып,
тымтырс болуп калды. Сыяг газдан ууланышып, эстери ооп калышты окшойт. Баштарына газга каршы кийчү маскаларды кийишкен эки-үчөө дароо эле аркан жип менен төмөн карай шыпырылып түшүштү да, караңгы бөлмөнү кол фонариктери менен жарык кылышты. Дубалдагы күйгүзгүчтү көрүшүп, аны акырын басып коюшту эле, караңгы бөлмө заматта «жарк» дей түштү. Бөлмө ичинде кандайдыр бир станоктордун турганын, темир стол үстүндө чачылып жаткан ар түрлүү акчаларды көрүшүп бардыгы бир аз дендароо боло туруп калышты. Колунда автомат кармаган алиги төмөн жактан аткылап жаткан жигит жерде эси ооп жаткан болчу, дароо анын колун артына кайрып туруп кишен салышты да, жогору карай көтөрүп чыгып кетишти. Алардын бирөөсү жетекчиге болгонун болгондой баяндап кирди.
— Төмөн жакта мындан башка эч ким жок экен. Бөлмө ичинде табышмактуу станоктор турат, сыягы аны менен акча чыгарышат окшойт.
— Ал жактын газы али кете элекпи?
— Он, он беш мүнөттөн кийин кетет…
— Калгандары Роберт, Альберттер өзүнүн телохранителдери менен каякка жашырынып калышты болду экен, же качып кетиштиби, жашыруун жол менен…?
— Жогору жагындагы шыпкада чатырга чыкчу капкагы бар экен, алар ошол жак менен кетишти го дейм?
— Балдарыңды жөнөт тез арада!
— Жарайт!
Беш-алты автоматчан адамдар капканын капкагын өйдө көтөрүп ачып, чатырга көтөрүлүп чыгышты. Анан чатырдын ичинен катар тизилген жыгач жащиктерди көрүшө бир азга аярлай токтоп калышты. Алардын артынан удаа эле көтөрүлүп чыгып келген жетекчи жащиктин бирөөсүнүн оозун ачып, ак желим баштыктагы жыйылган порошоктон бирди алып чыкты.
— Вот это да, биз сыягы крупный мафия менен бандалардын уюгуна кабылсак керек. Булар наркотикалык заттар экен…
КУУГУН
Алар жыгач жащиктеги баңгизаттарды бир аз карап турушкан соң, андан ары жөнөштү. Ары жактан кайра төмөн карай түшчү жыгач тепкичтерди көрүшүп, биринин артынан бири ээрчише бардыгы ошол тепкичтер менен төмөн карай чуркап түшүштү. Ичи кенен залга киришти да, көптөн бери иштебей чаң басып жаткан
эски станокторду көрүштү. Диана да дал эле ушул жакка түшүп сыртка чыкканга мүмкүнчүлүк ала албай, кайра артка кайрылып кеткен болчу. Бардыгы туш-туш жакка чачыраша көптөн бери иштебей жаткан эски цехтин ичин тинтип чыгышты.
— Бул жакта эч ким жок экен. Алар башка жак менен чыгып кетишкен го дейм, — өзүнүн жетекчисине кайрылган офицер анын бир жерди теше тиктеп турганын көрүп тынчып калды.
— Коё тур, бобул дубалды көрдүңбү, жаңы эле чаңдары туш тарапка учуптур. Болду болбоду ушул жерде эшик бар. Кана жардыргыч зат менен жардыргыла бобул жерди! Көп өтпөй эле дубал жарылып, ары жагынан кандайдыр өткөөл пайда болду. Өзүнүн начальнигинин кыраакылыгына офицер таң калып калды.
— Карачы, адамдардан амал качып кутулбайт, алдын-ала бардыгын пландаштырып даярдаптыр, алар көп өтпөй эле минага кабылышты. Катуу жарылуудан эки-үчөөсү ар кайсы жерге сулай кыймылсыз жатып калышты. Катуу, болгон күчтөрү менен чуркап келатышкан жигиттер басыктарын жайлантыша, сестенише дап койгонун. Бул эки еврей оңой адамдардан эмес экен, азыр колдон чыгып качып кетиши да мүмкүн, кана жигиттер бол чамдагыла тез. Тигилерди качканга үлгүртпөгүлө.
Кууш өткөөлдөгү тепкичтер менен өтө эле ылдамдыкта төмөн карай биринин артынан бири азга келатышып, бир азга аярлай калышты. Алардын түрүн көргөн жетекчи чыдай албай өзүнчө сүйлөнүп жиберди.
— Кап айя, тигилерди эми качырып жиберебизби? Мындай кырдаалдан уттуруп жиберсек, анда кечиримсиз иш. Ушунча наркозат, акчалардын мафиянын главарларын качырып жиберсек, анда иштебей эле койгон жакшы, -Ал чөнтөгүнөн тапачасын алып чыкты да, дүрмөткө салып, алдыга түшө кууш өткөөл менен өзү чуркап жөнөдү. Ал өз мезгилинде бокс менен машыгып, кийин таекванда, каратэге өтүп, атуу боюнча да нормативди жакшы тапшырган болчу. Жашы элүүдөн өтүп калса дагы, алиги кайрат, күчү тың, чапчаң, шамдагай эле. Кууш өткөөлдө болгон күчү менен катуу ылдамдыкта чуркашкан автоматчан жигиттер ага жете албай келатышты. Бир аз чуркашкан соң, кандайдыр чоң зал сыяктуу жер төлөөгө кептелишти. Үстүнөн жарык кирип, ачылып турган капкакты көрүшүп, дароо эле сыртка көтөрүлүп чыгышты. Кандайдыр бир короонун ичинде болуп калышты. Каякка келип калышкандарын өздөрү да билбей баштары тегерене түшүштү. Кара «Жип» машинеси чоң дарбазаны сүзө, чыгып кеткенин көрүп калды да, бул тууралуу рация менен башкаларга кабар берди. Өзү да короодон сыртка чуркап чыгып, ары жакта токтоп турган машинеге жетип барды. Айдоочуга күбөлүгүн ачып көрсөтө кара машиненин артынан айдоосун өтүндү. Айдоочу кыйылып, бир нерсе деп сүйлөйүн деди эле ага үлгүртпөй аны сыртка алып чыгып ыргытып жиберди да, өзү рулга отурду. Көп өтпөй эле алдыда кетип бараткан кара «Жип» машинесин кууп жетти. Калаадан сыртты карай кеткен чоң шоссе асфальт жол менен экөө куушуп келе жатышты. Көп өтпөй эле үстүндө уңулдагы бар
милициялардын беш-алты машинеси пайда болду. Бардыгы биринин артынан бири ээрчише алдыда катуу ылдамдыкта кетип баратышкан кара «Жип» машинени кууп келатышты. Алдыңкы качып бараткан машине ылдамдыгын мурункудан да катуулатты. Күтүүсүздөн бактын артынан чыга калышкан кыз жигиттин, түртүп келатышкан баласы менен колясканы уруп кетти. Артта келаткандар аз жерден аларды тебелеп кете жаздашып, айланып өткөнгө араң үлгүрүштү. Коляскадагы наристе жолдун четине учуп барып түштү да, акырын онтой, анан ыйлай баштады. Кыз жигит болсо кансырашып кыймылсыз жол боюнда жатышкан эле. Алардын тегерегине заматта элдер үймөлөктөшө түшүштү. Кара «Жип» машинеси катуу ылдамдыгынан жазган жок, артынан удаалаш эле кууп келатышкан милициялардын машинеси микрофону менен качып бараткан машинени токтоо жөнүндө бир канча жолу эскертип айтышты. Эгер токтобосо, аткылоону баштайбыз деп да эскертип көрүштү. Бурулуштан чыга калган машине алдынан өтө катуу ылдамдык менен келаткан Жипти көрө коюп, шаштысы кете өтө тездик менен оң жакка буруп жибергенде жолдун четине чыгып кетип ала салып кетти.
Буйрукка да, өтүнүчкө да баш ийбеген бул машинени чоң көпүрөөгө жетээрине аз калганда спецназдын начальниги жакшылап мээлеп туруп арткы эки дөңгөлөктүн балонун теше атты. Катуу ылдамдык менен бараткан машине көпүрөнүн четин сүзө ала сала чоң каналдагы сууга кирип кетти. Артта кууп келатышкан милициянын машинелери улам жолдон кошулуп отуруп жети- сегизөө болуп кеткен болчу. Кээ бирлери көпүрөдөн өтүп барып, кээ бирлери көпүрөгө жетпей токтошту да, бардыгы машинеден атып чыгышып, терең каналга аңтарыла чөгүп кеткен машинени карай жабыла чуркашты. Суунун ичине киришип, көп өтпөй бети-баштары жарыла эси ооп калган төрт адамды жээкке алып чыгышты. Алардын ким экенин начальник дароо тааып, өзүнчө кейий башын чайкады.
— Кыраандар десе, баары бир кармалышаарын билишкенден кийин ортодо ушунча адамды «жертва» кылбай, тигил жактан эле колго түшүп беришсе болмок.
— Каналдын жээгинде кыймылсыз жатышкан төртөө банданын жетекчилери Роберт, Альберт менен алардын жан сакчылары болчу.
ИЗИ ЖОГОЛГОН КЫЗ
Жасалма акча чыгаргыч цехти табышкан ички иштер бөлүмүнүн кызматкерлери үчү өзгөчө сенсация болду. Андан сырткары эң ири салмактагы баңгизаты да табылган болчу. Бандалардын бардыгы чогулган кезде, бир мезгилде, бири да калбай кармалышкан милиция кызматкерлерине бир топ жеңилдикти туудурду. Ошондон көп өтпөй калаа ичиндеги белгилүү ресторан, кафелер, калаа ичиндеги эс алуучу жайлар, сауналар, казинолор жабылып, анда иштегендердин бардыгы камалып конфискацияга алынды. Диананын акчасын кайрып ала алышпай жүргөн чакан топ да бири да калбай кармалышып, колдоруна кишен салынды. Ибрагим колго түшкөн ар бир адамдан Диананы сурап чыкты. Бардыгы тең аны тааныбайбыз дешип, ийиндерин күйшөшө кайра ага суроолуу карашты. Диана эч жерден табылбаганы менен Ички иштер министрлигинин кызматкерлери үчүн көптөн бери шек алып дегеле илмек, учугун таба албай жүрүшкөн ири мафия, бандалар тобун толугу менен
кылтактарына түшүрүшкөнү эң чоң олжо болуп турду. Алар дүйнөгө таанылып, атагы чыгып келатышкан ири бандалардын иштери менен алаксып жатышып Диананы таптакыр эле эстен чыгарып салышкан болчу. Сүрүштүрө-териштире ар бирин бирден сураштырып отуруп, бул криминалдык топтун өзүнчө жаш кыздардын менчик түрмөсүн ачкан тигил Марат Исабеков менен эч кандай байланышы жок болуп чыкты. Марат Исабеков мурун Кыргызстанда көп жылдар бою органда, КГБда иштеп анан отставкага чыкса, бул Альберт, Роберт деген эки бир тууган Израилде жаш кездеринде эле карыкчылык, киши өлтүргөндүктөрү үчүн түрмөдө отурушуп, ал жактан эки жолу качып чыгышып чет өлкөгө барып, кайра Америка, Аравия түрмөлөрүнө отурганга да үлгүрүшүптүр. Биринчиси (Альберт) Аравия түрмөсүндө жатканда Роберт кандайдыр бир жол менен аны куткарып чыккан болчу. Орустардын белгилүү кримчөйрөсүнүн лидерлери менен байланышып көрүшүп, алар менен жалпы тил табыша алышпай койгон соң, акырын Орто Азия тарапка жылып келишкен.Ташкентке келишип, ошол жерден орун-очок алышып, акырын өз иштерин жүргүзө башташкан. Жергиликтүү Ички иштер бөлүмүнүн кызматкерлери алардын өмүр баяндарын, басып өткөн жолдорун бүт изилдеп, тактап чыгышты, бирок акча чыгарган станокторду, кагаздарды, боёкторду каякта алышканын таптакыр эле биле албай коюшту. «Биз баары бир чыгып, бошоп кетебиз, анда өзүңөргө эле жаман болот» деп
алар кайра милициянын начальниги менен тергөөчүлөрдүн өздөрүн коркутушуп опузага алып өтүштү. Алардын жашыруун цехин кылдат текшерип атышып, — жашыруун жер төлөсүнөн беш чемодан жапжаңы эч жакка жумшала элек акча таап чыгышты. Бир чемоданында толтура жалаң Америка долларлары, экинчи менен үчүнчүсүндө өзбек сумдары, бир чемонанында кыргыз сомдору менен казак теңгелери, бешичисинде болсо орус рублдары экен. Баарынан таңгалыштуусу акчалардын бардыгын кадимки акчалар менен салыштырып, экспертизадан өткөрүшкөндө эч жеринен кынтык таба албай коюшту. Бардыгы тең эң чоң
суммадагы акчалар болчу. Дагы кайсы бир жерде жашырылга эң чоң суммадагы акчалардын бар экенин билишип, бирок каяк жакка катылганын биле алышпай аябай убараланышты. Чет өлкөлөрдө, Швейцария банкында булардын эң жогорку саммадагы акчалары бар экенин да аныктап чыгышты. Дагы кайсыл жерде акчалары бар экендигин изилдеп жатышты. Контрабадалар жасаган акчалар мамлекетке бир топ эле байлык
алып келгендей болду, анткени бардыгы соодага , ары-бери жүргөнгө жарамдуу акчалар экен. «Дагы эки-үч жыл болгондо булар таптакыр эле миллионер, миллиардер болуп кетишмек экен», — деп кылмыш иликтөө бөлүмүнүн начальниги өзү мойнуна алды. Алар менен байланыш жасап жүрүшкөн мурунку союздагы өлкөлөрдө жашаган бул ири мафиянын адамдары акырындык менен четинен кармалып, түрмөлөргө отургузула баштады. Мунун жытын билип, шек алып калгандары башка жакка качып кеткенге үлгүрүштү. Алиги казино, ресторан, сауна, калаа четиндеги эс алуучу жайлар толугу менен конфискацияга алынып мамлекетке өттү. Акырындык менен жергиликтүү спецагенттер бул иш боюнча өтө кылдат иштешип, али түгөнө элек «куйруктарын» кармап, банданы толугу менен тазалоо аракетин көрүп жатышты. Ири банданын иштери менен алектенген Ички иштер бөлүмүнүн кызматкерлери Диананы таптакыр эстеринен чыгарып коюшкан болчу. «Бул бандалар менен Диананын тиешеси барбы, жокбу, түшүнсөм буюрбасын, — Ибрагим өзүнчө бир нерсеге башы жетпей жатты, — мынакей Диананын артынан жүрүп Марат Исабековдун кылмыш ишинин бетин ачканга жетиштик. Аны менен эле бүтүп калабы десек, анын артынан издеп жүрүп андан чоң мафияга туш болдук. Болуптур, биринчи кылмыш тобун го тагдыр деп коёлу, ага Бишкекте жүрүп Диана кокусунан түшүп калды, ал эми экинчи топ менен кандай байланышып жүрөт. Баса, алиги Дианадан калган мендеги эки пачка акча кайдан келди десең. Диана аны кайдан алды? Мынча акчаларды мен беш жыл иштесем да таба албайт болчумун. Здесь не то пахнет, менимче Диананын булар менен да байланышы бар окшойт. Эгер ал жөн жүргөн кыз болсо, эмнеге аны куугунтукташат эле. Ооруканадагы кол салуу, көчөдөн машинеден атып чыгып,
кимдир-бирөөлөрдөн жардам сурап кыйкырганы, кайра дайынсыз жоголуп кеткени. Мынакей кечээ жакында эле дагы ак «Мерседеске» » салып алып кетишти. Эми ал каякта жүрөт, белгисиз. Же булар аны өлтүрүп коюштубу? Туура эмес иштерди жасап «косяк» кетирсе, албетте өлтүрүп коюшат. Бирок жапжаш, али эне сүтү оозунан кете элек кыздын мындай ири мафияларга аралашып кетишине адам ишенбейт, түшүнсөм буюрбасын. Эч нерсеге башым жетпейт. Кайдасың Диана тирүүсүңбү же булар сени өлтүрүп коюштубу? Кайдасың Диана?
ЖАНГА БАТКАН ЖАЛГЫЗДЫК
Күндө бир маал келип тамак
таштап кетчү адамдар эки-үч
күндөн бери көрүнүшпөйт.
Эмнегедир дымып эле калышты.
Бул жакта адам барбы, жокбу эч
кимдин иштери да жок.
Табышмактуу тынчтык өкүм сүрдү.
Адегенде «мени сынап, атайылап
ушинтип жатышабы» деп ойлогон
Диана, Бирок төрт-беш күн өтүп
кетсе да, өйдө жакта кыбыр эткен
жан жок. «Эмне болду, алар мени
ачтан кыйналып жатып өлсүн деп
жатышабы же акыры чыдай албай
өлүм көзүнө элестегенде, ажал
көзүнө көрүнгөндө айла жок
акчалардын кайда экенин айтып
берет да» дешип кебелбей
жүрүшөбү? Жок дегенде мени эмне
болуп жатат деп келишет эле го. А
эгер чын эле мен өлүп калсамчы,
тигилер акчадан да куру жалак
калышат да, аны эмнеге
ойлошпойт, же акчалардын да,
менин да керегим жок болуп
калдыбы аларга. Же чын эле алар
мени акчалардын каякка
жашырганымды билбестигимди
билип калыштыбы, же алар өздөрү
акчаларды менсиз эле таап
алыштыбы? Жер алдындагы
өткөөлдөрдү жакшылап издешсе,
таап алышы да мүмкүн. Анда мени
эмнеге кармап жатышат, коё
беришпейби, менин аларга керегим
жок болуп калат да, бирок…
Жок алар ал акчаларды таба
алышпайт, бул жерде башка
маселе, башка иш болуп жатат.
Скорее всего мени катуу сыноодон
өткөрүп жатышат, мейли кандай
кылып сынышса деле баары бир
чыдайм. Мындан катуу азаптарды,
кордуктарды көрбөдүн беле. Ушуга
чейин чыдап келгем, дагы
чыдайм». Ал өзү менен өзү
сүйлөшө жападан жалгыз дагы эки
күндөй жатты. Курсагы аябай ачып
чыкиы, өйдө туруп качканга
мүмкүнчүлүк бар бекенби деп өйдө
жактагы темир тор капкакка көз
жүгүрттү. Болгон күчү менен
секирип көрдү, жете алчудай эмес,
аябай бийик экен. «Өйдө жагына
жеткенде эмне пайда, баары бир
үстү кулпулануу да. Илгерки атам
замандагы зындандан эч
айырмасы жок. Ал мезгилде
зындандын оозу мындай болуп
темир тор менен бекилип,
сыртынан кулпу менен кулпуланчу
эмес да. Жөн эле капкакты жаап
коюшчу. Үстү аябай бийик
болгондуктан эч ким чыга алышчу
эмес. Аркан менен түшүрүп, аркан
менен чыгарышчу. Ал эми бул
сыртынан кара кулпу кайтарган
темир капкакты кыйын болсоң
ачып көр, сваркалап эле ачпасаң
темир торду талкалоого же ачууга
эч мүмкүн эмес. Мени бир
куткарса Албина куткара алат,
анткеи анын көзүнчө эле мени
чыркыратышып машинеге салып
кетишпедиби. Ал милицияга
кабарласа, анан мени издешсе,
эптеп бул жерден таап алышаары
мүмкүн. Бирок «алма быш оозума
түш» деп жата бергеним болбос.
Алар мени эч убакта бул жерден
таба алышпайт, жакшылап издешсе
да. Анткени өткөн жолу тигини
алдап сыртка чыкканымда
айланама көз жүгүртүп көрбөдүм
беле. Короонун дарбазасы бек
болсо бул жакка эч ким кире
албайт. Мен эми эмне кылышым
керек, өлүмдү күтүп жата беремби?
Качып чыкканга эч мүмкүн эмес.
Тигилерден эч жакшылык күткөнгө
болбойт. Алар баары бир мени
өлтүрүп тынышат, акчалардын
каякта экенин чынында эле
билбейм да. Шаар ичиндеги жер
алдындагы каршы-терши жасалган
люктадын ичинен кайсы биринен
издейин. Анын үстүнөбаары эле
бири-бирине куюп койгондой
окшош экен…». Бир кезде өйдө
жактан кандайдыр бир добуш
чыккансып кетти, бир жумадан
бери эч ким менен сүйлөшпөй өзү
менен өзү болуп, бир жагынан
курсагы да аябай ачып, жалгыздык
жанга батып араң жан жаткан
болчу. Ордунан атып туруп,
бирөөлөр өзүнө келе жатабы деп
кулагын түрө тыңшап калды.
Айлана кайрадан жымжырт боло
түштү.
— Ээй, ким бар жогору жакта?!
Курсагы аябай ачып, алы кетип
калгангабы же эч ким менен сүйл-
шп-й бир жума бою жерде
жаткангабы, айтор үнү араң эле
кырылдайт.
— ЭЭ-эй, киши барбы жогору
жакта?!
Айлана тымтырс, эч кимдин жок
экенине, жөн эле кулагына ушундай
угулуп кеткенине чындап ишенген
соң, кайра шалдырай отуруп
калды. «Чын эле алар мени унутуп
калыштыбы? Унутпашы керек эле
го, мени унутушса да, акчаларды
унутушпайт эле да, аларга эмне
болду? Бир жумадан бери бири да
басып келишкен жок. Же биротоло
ушул жерде ачкадан кыйналып
жатып өлсүн деп ушундай жаза
чектештиби мага. Эгер чын эле
ушундай жаза чектешсе, анда мен
үчүн эң эле оор жаза болот. Өлүм
жазага чектелгендер дароо эле
өлүшөт го, же атып салышат, же
ток столуна отургузушат, же
болбосо газ менен уулантып
өлтүрүп коюшат. Көп деле
кыйналышпай өлүп калышат. А
менчи, кандай гана азап менен
кыйналып жатып өлөм. Башкадан
өлсө дагы ушул ачкадан кыйналып
жатып өлгөн жаман экен го. Мына
мен уже кыйнала баштадым. Азыр
жок дегенде бир-эки үзүм нан, бир
уурттам суу болсо гана, атаганат» .
Бир жума бою эмне тамактарды
гана ойлободум, жок дегенде
ошолордун бирөөсү эле болсо гана.
Кой, минтип өлүмдү күтүп жата
берсем чын эле ажалды өзүм
чакырып алам, андан көрө жашоо
үчүн кайрадан күрөшүшүм керек».
Диана ордунан турду дагы өйдө
жакты карап алып, болгон күчү
менен кыйкыра баштады.
— ЭЭ-эй-эй-ээээ- эй, өйдө жакта
ким бар?! Тирүү адам барбы, ээ-
ээ-эй!
Бирөөлөрдүн үнү чыгабы деп
токтой калып тыңшай калат да,
кайрадан кыйкырып кирет. Жедеп
кыйкырып атып үнү бүтүп тажаган
соң, кайрадан шалдырап отуруп
калат. Анан бир аздан кийин
ордунан кайра турат да, кыйкыра
баштайт. Таптакыр эле тымтырс,
дегеле шыбырт эткен үн жок.
«Эмне, чын эле акыр заман болуп
жер үстүндө бир да адам калбай
калганбы. Жок дегенде бир
тирүүлүктүн белгиси билинет эле
го. Жер алдындагы көзгө сайса
көрүнгүс караңгылыкта жүргөндө
да дал эле ушундай ахывалга
кабылгам. Как будто жер үстүдө
адам баласы жашабай жападан
жалгыз калгандай сезген болчумун.
Азыр дагы ошондой ахывалга туш
болуп отурам. Анда го караңгы жер
алдындакүн менен түндү
айырмалай албай калган болчумун.
Азырчы, азыр айланам жапжарык,
күн кандай өткөнүн билип турам.
Бирок канчалык кыйкырсам да эч
бир жан жооп кайтара албай, укпай
жатышат. Минтип кыйналып
өлгөнчө, өткөн жолу жер алдында
калганда эле ошол бойдон өлүп
калсам эмне, эмдигиче мынча
кыйналбай, жаным жай ала тигил
дүйнөдө жүрбөйт беле. Болгон
күчүм менен кыйкырып көрөйүнчү,
балким көчө жактагылардан бирөө
болбосо да, бирөөлөр угуп
милицияга телефон чалып
калышаар…»
Акырын ордунан тура кайрадан
болгон күчү менен кимдир-
бирөөлөрдү жардамга чакырып
кыйкыра баштады. Эртеден бери
кыйкыра бери үнү да бүтүп
калыптыр каргылданып. Бир кезде
башы тегеренип кетип жерге кулап
түштү, алынын кете баштаганын
кадимкидей сезе баштады.
Кыйкырбай эле жөн жата бергенде
анча билинбей жаткан, кандай
болгон күчү менен кыйкыра
баштады эле ошондо шалдырап
алы кете түштү. Ордунан турууга
аракет кылып көрдү эле, кайрадан
башы тегеренип жер айлан-көчөк
болуп кетти. «Кой, бир аз жата
туруп эс алып алайынчы, болбосо
үнүм да бүтүп, алым да кетип
калчудай» . Үстүндөгү темир торду
теше тиктей чалкасынан жата
берди, канча жатканы белгисиз бир
кезде ордунан турайын десе , күчү
кетип турганга дарамети жетпей
койду. «Мага эмне болду, чын эле
ажалымдын жеткени ушулбу?
Демек, тигилер мени ачкадан
кыйналып өлсүн дешкен го.
Акчаларды өзү менен кошо көрүнө
ала кетсин деп кол шилтеп
коюшкан экен да. Демек,
жашоомдун эң акыркы чеги ушул
төрт бурчтуу зындан окшойт.
Өлгөндөн кийин өлүгүмдү бир
жерге алпарып көмүп ташташат да,
же сууга ыргытып жиберишет» .
Диана эч нерсени ойлобой өлүмдү
гана күтүп калды. Улам барган
сайын алы кетип, кыймылдаганга
дарманы калбай баратты. Өзүн
капаска салып кетке кишилердин
эбакта эле өздөрү түрмөдө
отурушканын ал билген жок. Алар
болсо капаста камалып жаткан кыз
жөнүндө эч кимисне ооз ачышкан
да эмес.
АЯГЫ ТҮГӨНБӨГӨН ИЗДӨӨ
— Кана, Абдувахаб дос өзүңдүн
кеңешиңди айтчы, эмне иш
кылабыз. Диананы дайынсыз
жоготуп жибербедикпи? Мага
жардамдашам деп сен эң жакын
адамдарыңдан айрылып калдың,
Жафар, Хабибула, Рахимдер алиги
китаец жигит Чинь сага да,
өздөрүнүн иштерине берилген
кандай гана жакшы жигиттерден
эле. Бир сөзгө турушкан,
айткандарынан кайтышпаган,
жасайм дегендерин жасашкан,
өздөрүнө бекем ишенишкен, эч
нерседен тайманышпаган эр жүрөк,
эр көкүрөк жигиттерден эле. Алар
менен аз убакыт чогуу болуп
калсам дагы кандай адамдар
экенин жакшы билип калдым. Адай
ишенимдүү адамдар эч убакта
бирин-бири сатышпайт болчу. Сен
үчүн, мен үчүн, Диана үчүн
өздөрүнүн керт баштары менен
жооп беришти. Эч нерседен
тайманышпай кармашып жатышып
оо дүйнөгө кете беришти,
ыймандары саламат болсун.
Алардын кылган жакшылыктарын
эч убакта унутпайм…
Бирок, канчалык аракет
кылганыбыз менен иштерибиздин
соңуна чыга алган жокбуз. Албетте,
мага неудобно, сенден кайра-кайра
эле жардам сурай берген. Андан
көрө, как дос катары кеңеш
сурайын, мен эмне кылышым
керек. Диананы кантип табам?
— Мен сага жердеш катары эмес,
дос катары колдон келишинче
жардам бергенге милдеттүүмүн.
Раз баштадыкпы бул ишти, ушул
боюнча таштап салбай аягына
чейин чыгышыбыз абзел. Табабыз
аны, эгер тирүү болсо эле табабыз.
Булуттан жылт этип чыгып, кайра
жоголуп кеткен айга окшош бул
сулууну сөзсүз табабыз. Баса,
грузин жазуучусу Шота
Руставелинин «Жолборс терисин
жамынган баатыр» деген
чыгармасын окудуң беле?
— Жок.
— Мен сени дал эле ошондогу
башкы каарманды элестетип
жатам. Ошол чыгармада Тариэл
деген жигит өзүнүн сүйгөн кызы
Нестан Даражанды жоготуп
жиберип, анын артынан издеп
кандай гана азаптарга кабылбады,
кандай гана тоскоолдуктарга,
кыйынчылыктарга учурабады.
Акыры көздөгөн максатына жетти.
Сүйгөн кызын таап, ага үйлөндү.
Сен жалгыз эмессиң, бизге
окшогон досторуң бар, эч
мүңкүрөбө, эч кейибе, аракет
кылсаң берекет болот. Аны сөзсүз
табабыз, көрөсүң дос, экөөңөрдүн
свадьбаңарга мен өзүм жардам
берем. Милиция кызматкерлерине
ишенип отура бергенче, өзүбүз өз
алдыбызча аракеттенишибиз
керек. Мен дагы ишенимдүү
кишилерди табам бизге
көмөктөшкөнгө, алар Ташкент гана
эмес, бүтүндөй Өзбекстанда
жашаган көптөгөн адамдар менен
байланыштары бар. «Жалгыз дарак
т окой болбойт» аны издегенге
көптөп жибербесек, бул иш узакка
созулуп кетиши мүмкүн. Бүгүндөн
баштап ишке киришебиз, урушта
туруш жок. Абдувахаб менен
Ибрагим экөө дайысыз жоголгон
Диананы издеп табуу үчүн чындап
ишке киришти. Аларга достору,
тааныштары кошулушту. Бардыгы
тең көчөлөргө чыгышып, эртеден
кечке чейин автовокзал, темир жол
вокзалдары, универмаг, парктарды,
ар бир кафе, ресторандарды,
казинолорду, шектүү үйлөрдү
кыскасы эл көп жүргөн жайларды
эч нерсесин калтырбай
шимшилешип издеп чыгышты. Ал
тим эле кумга сиңген суудай
дайынсыз жоголуп кетти. Дээрлик
жарым айдан ашык катуу издөө
салышты, акыры тажай
башташкандар өз иштери менен
кете башташты. Ибрагимдин
айласы кеткенде аларга акча
төлөп, жалдап издеттирүүгө туура
келди. Кимде ким Диананын кайда
экенин айтып берсе же таап
келишсе, он миң америка
долларын сыйлыкка койду. Андагы
Диананын жан жеринен кокусунан
таап алган эки бооланган акчасы
али чети да оюла элек болчу.
Тажай баштаган адамдарды акча,
сыйлык менен кызыктырууга
аракет жасап көрдү. Көпчүлүгү
анын сөзүнө ишенишкен жок, анан
акчанын өзүн көргөн соң гана
чындап ишке киришишти. Издөөнү
улантуу кайрадан күч ала баштады,
атүгүл иттер менен да издетип
киришти.
Уландысы бар……
