Пример HTML-страницы

Чон энеден калган мурас!

https://kyrgyzcha.site/?p=2191&preview=true Кызыктуу окуялар.

https://kyrgyzcha.site/?p=2191&preview=trueКалия апасы каза болгондон кийин мураска калган кичинекей бир бөлмөлүү батирде жупуну жашаган. Катчы болуп иштөө шыктууга жол берген эмес, эң керектүү нерселерге гана акча жетиштүү болчу. Ал атасын таанычу эмес, апасы Калия жаш кезинде ажырашып кеткен. Атасы менен чоң энеси тууралуу бардык суроолорго апасы унчукпай, бир гана жолу кызы атасынан туугандарын издеп, алардан эч нерсе кабыл албасын деген оюн айтты. Андыктан керээз ачуу үчүн анын кеңсесине баруу өтүнүчү менен нотариустун билдирүүсү кыздын кызыгуусун жаратты.

Нотариус, толмоч кары адам өздүгүн тактоого байланыштуу бардык формалдуу иштерди аткаргандан кийин:

— Айдарова Чынараны таанычу белеңиз?

«Мен бул ысымды эч качан уккан эмесмин», — деп таң калды зыяратчы.

— Анан да, бул сенин чоң энең, б.а. сенин атаңдын апасы. Өлөөр алдында ал керээз кылып, жалгыз тирүү тууганы катары бүт мүлкүн сага калтырып кеткен. Мүлк 90 чарчы метр аянттагы үй, 60 жуздукко жакын жер тилкеси жана байыркы тумардан турат. Мурас, албетте, аз, бирок бул маркумга таандык болгон нерсе.

«Кичинекей бирөө үчүн, бирок мен үчүн бул ашыкча болбойт. Үйдү жер тилкеси менен кошо сатсаңыз, борбордон башка батир сатып алууга толук мүмкүн. Мен ошол жерде жашайм жана жаңы батирди ижарага берем «, — деп кыялданган келечектеги мурасчы.

«Бирок мурас сеники болуп калат, бир гана шарт менен: керээз ачылгандан кийин 7 күндүн ичинде сен чоң энеңдин үйүндө жашап, күн сайын түнөшүң керек жана ушул убакка чейин үй-бүлөлүк мурасты – тумарды алып жүрөсүң. рубин, — деп улантты нотариус. – Айдарова Чыныра небересин ушунча жылдан бери тааныбай калганына өкүндү жана үйдү саткыңар келет деп ойлосоңор, ал мураскердин аз да болсо анда жашашын каалады.

Калия мурас калган районго кечке жуук жетип барды, керектүү даректи көпкө издеди. Эмнегедир «Чынаранын мулкун» уккан айылдыктар унчукпай, белгисиз тарапка кол булгалап, бурулуп кетишти. Бир гана улгайган аял абдан чарчаган саяпкерди аяп, көчөдөн узатып, айылдын четиндеги өзүнчө бир имаратты көрсөттү.

— Бул, балам, Чынаранын мүлкү. Эми айтсам — ал жакка барба, анткени сен мени укпайсың, туурабы? – Калия башын терс чайкады, сырткы көрүнүшү боюнча турак-жайы бекем, күчтүү экен, аны сатуудан жакшы акча табууга болот.

«Анда эсиңизде болсун, — деп улантты аял, — эгер сиз күтүлбөгөн жерден жаман сезсеңиз же жардамга муктаж болсоңуз, конокко келиңиз, мен жашаган жеримди көрдүм. Мени Майрам чон апа дешет.

Үйдө бардык ыңгайлуулуктар бар болчу — жылытуу казаны, сантехника, ысык суу үчүн казан жана толугу менен жаңы сантехника. Бардык жер таза, бирок эмнегедир ыңгайсыз, чаң жыттанып, кургатылган чөптөр. Калия чарчаганына карабай чаңды аарчып, пол жууп, тамак-ашты жайып салды. Тамакты тез тиштеп, ваннада душка түшкөндөн кийин, ал уктап калды.

Түн жарымында бир кызыктай сезимден ойгонду, кимдир бирөө дуба кылып жаткансып, шыбыш угулду, бирок бир да сөз айкын болгон жок. Көкүрөгүндөгү тумар жылып, андагы кызыл рубин пульсациялагандай болду. Кыз уюлдук телефонуна сунуп, тилекке каршы телефону өчүп калыптыр. Төшөктөн туруп, уктоочу бөлмөнүн эшигине кирип, жарыкты күйгүзгүм келди, бирок электр жарыгы жок экен. Калия өзүн ыңгайсыз сезип, кайра төшөккө шашыла жөнөдү, бирок үлпүлдөк бир нерсеге чалынып: «Кара мышык кайдан келди?» – кыз ойлонуп туруп, эсин жоготуп койду.

Эртең менен Калияны куштардын сайраганы жана күн ачык аба ырайы тосуп алды. Жакын жерде эч кандай жаныбарлар жок болчу, тумар ыңгайлуу жана көнүмүш түрдө көкүрөккө илинип турган жана мобилдик заряддалган. Бирок, ага карабастан, түшүнүксүз алсыздык жана тынчсыздануу сезилди.
Күн үй жумуштары менен өттү — кир жуу, үтүктөө, тазалоо, багбанчылык. Кеч кирди, артынан түн кирди. Туура саат 23:00дө электр жарыгы өчүп, терезени тырмап, чыдабай мияулоо угулду. Калия шам жагып, терезени ачты, анын ичине кара мышык секирип кирди, ашканага иштиктүү түрдө кирип, муздаткычтын жанына отуруп, жаңы кожойкесин үмүт менен карады, мен ага акыркы сүт менен нанды беришим керек болчу. Кыз уктоочу бөлмөгө кирип, керебетке жатты, мышык тайманбай үстүнө чыгып, көкүрөгүнө отуруп, ыраазы болуп, канааттануу менен ызылдай баштады.

Түшүндө Калия тумчугуп, түн ортосунда ойгонуп, мышыгын көкүрөгүнөн түртүп, ордунан турду. Ачык кызыл рубин кандайдыр бир сыйынуу же дубаны шыбырап айтып жаткан үнү менен кайрадан адаттан тыш согуп жатты. Электр жарыгы жок, уюлдук телефону иштебей калгандыктан, кыз шамды алып үн жакка жөнөдү. Мышык төшөктөн ыргып туруп, аны менен кошо жөнөдү да, жолго түшүп, жолго чыкты. Калия бардык бөлмөлөрдү кыдырып, шыбыштар эски кампанын жанында катуураак угулуп жатканын түшүндү. Ал жакындап келип, эшикти ачып, коркуп кыйкырып жиберди — каргалардын бүтүндөй бир үйүрү кампадан катуу үн менен учуп кетишти.

Эртең менен, Калия ойгонуп, капаланган жыйынтык чыгарды — ал тез арада жардамга муктаж. Эгерде биринчи түндөгү окуяларды ашыкча иштөө жана пейзаждын өзгөрүшү менен байланыштырса болот, анда кайталануучу көрүнүштөр анын жинди болгонун, же бул мурас таза эмес экенин көрсөтүп турат. Ошондо кыз бир улгайган аялдын ага жардам берүүнү сунуш кылганын эстеди: «Балким, Майрам чон апа менин чоң апам жөнүндө же бул жерде болуп жаткан шайтандар жөнүндө бир нерсе билеттир».

— Кир, балам, мен сенин келериңди билгем! Отуруңуз, чай ичиңиз, – деп кошунасы жылуу учурашты. Адегенде кыз жинди болуп калбасын деп коркконунан баарын айтып бергиси келген жок, бирок кемпир ушунчалык боорукер болгондуктан, Калия жашынуунун бардык жоруктарын жарыялады.

«Чынара ар дайым күчтүү тукум куума сыйкырчы болгон», — деп баштады Майрам чон апа аңгемесин, — мен да бир нерсе кылганды билем, бирок мен адамдарга жардам берем, бирок ал эч нерсеге көңүл бурчу эмес. Ал эми карыган сайын өлүмдөн абдан коркуп, кеткиси келбей калды. Ал өзүнүн сыйкырчылык күчүн азыр көкүрөгүңө тагынган тумарга камады. Жана бардык түнкү коркууларыңыз бөлүшүүгө абдан окшош. Карыган сыйкырчы кандуу тууганынын денесине кирип, андан кайрадан жашоо таба алат. Кандай сезип жатасың, балам?

Калия мойнуна алды, акыркы убакта ал катуу алсыздыкты жана башы ооруп жатканын, кээде ушунчалык катуу болгондуктан, башы айланып, эсин жоготуп коюудан корккон. Кемпир ордунан туруп, бир тутам чөп алып, бутактарды сындырып, кайнак сууга кайнатып, кызга суусун берди. Кайнатмадан кийин башы тазаланып, оору жана алсыздык артка кетти. Майрам чон апа колун башына коюп, бирдемелерди шыбырады.

— Кыйын болот балам, Чынара күчтүү болуп калды. Бирок коркпоңуз, Чынаранын каны сизде агып турат, демек, сыйкырчылык да бар. Мен жерди, ыйыкталган жана чиркөө шамын берем. Сен бүгүн түн жарымында чоң энеңдин мүрзөсүнө барасың, үстүнө топурак чачып, мүрзөгө шам коюп, ушул создорду окуп чыгып кетесиң, укпай калбашы үчүн бурулуп кетпешин керек. Бир аз эс ал, балам.

Кечинде асманды булут каптап, түн ортосуна жакындап, күн күркүрөй баштады. Соккон шамал согулуп, бетке жамгырдын агымы ыргып, асман жаркырап, дүңгүрөттү. Жаратылыштын өзү бүт күчү менен Калияны токтотууга аракет кылып жаткандай туюлду. Бирок ал каалабай, өзүн чогултуп, пальтого оролуп, жаман аба ырайына чыгып кетти.

Баруу кыйын жана коркунучтуу эле, фонарь дээрлик жолду жарык кылбай калды, жамгырдын көшөгөсүнүн артында эч нерсе көрүнгөн жок. Акыры, оң көрүстөн табылды, сүрөткө карап, Айдарова Чынара жылмайып койду.

Калия шам күйгүзүп, аны мүрзөгө тыгып, анын артында коркунучтуу өкүрүк укту. Ал калтыраган колдору менен боону чечип, ыйык жерди мүрзөгө төктү, анан тез арада кутумдун сөздөрүн шыбырады. Акыркы сөздө бутунун астынан жер титиреп, кыз чуркап жөнөдү. Анын артында бир нерсе ызылдап, күркүрөп, канаттардын кагышын угуп, анын үстүнө каргалардын үйүрү кулап түштү. Канаттуулар тырмактары менен кармап, тырмап, бетти чукуганга аракет кылышты. Калия жолду түшүнбөй чуркап жөнөдү да, шыбырады: «Артыңды карабай эле кой…».

Таң эрте Калияны Чынаранын мүлкүнүн ашканасындагы дивандан тапты, ал эми Майрам чон апа жакын жерде чөптөрдөн жасалган чай менен пирогтун жытын жыттап алек болгон. Биринчиден, кыз көкүрөгүнө колун тийгизип, мурунтан эле тааныш болуп калган тумарды таппай калды. Кемпир ага бурулду.

— Молодец кыз, Чынараны кууп жиберди, ошентип бакшынын тумары жоголуп, башка эч ким убара болбой, үй таза болуп калды. А мен сага пирог бышырдым.

Досторуңуз менен бөлүшүңүз..........

KYRGYZCHA SITE