Жаныбек ордунан туруп жоноду. Бир убак Нуркыздын ата! Деген дабышы артынан жанырды. Жаныбектин денеси дуркурой тушуп,эки козу торт болун артын карады. Нуркыз кубанычтан жарылайын деп чуркап келатты. Нуркыздын чуркаганы Нуржандын Жаныбеке карап чуркаганын элестетип турду. Жаныбек эми аны кармайын деп энкейгенде Нуркыздын жанынан отуп сырттан келаткан Талипти барып кучактады. Жаныбек ооз ачылып эле ,бир жутунуп туруп калды. Талип Нуркызды которуп ооп жыттап келе жаттыда Жаныбекти коруп:
-йе Жаныбек байке кандайс э?
Экоо саламдашышты. Нуркыз экооно карап:
-ата бул сиздин байкенизби? Мага досумун деп айткан. Жаныбек ага тигиле карап калды. Талип:
-ии досум дагы байкемдагы да кызым. Бар инилерине карачы кана. Нуркызга секирип ойноп кирип кетти.
-кандайсыз ?
Жаныбек ун катпай башын ийкеди.
-журунуз уйго.
-жок Талип уйго кирдик мен жоноп жаткам.
-мм шашылыш белениз?
-ооба ошентседа болот.
-кызынызды алып кетпейсизби?
-Талип азыр эле Жазгулго баарын тушундургон болчум.
-Жаныбек байке кызынызды эрке остуруп койдук,анын биз менен калышна каршы деле эмесбиз бирок…
-Талип эрке особу же кандай осот ал силердин тарбиянар. Кызынар чоноюп калыптыр,омурун берсин.
-ушунчалык мерез белениз? Оз каныныздан жаралган кызды калтырып кеттиниз. Мейли деп бактык,остурдук такыр келбей эми келдиниз ошентседа кызынызды…
-Талип ! баары учун рахмат. Жаныбек анын далысынан таптап коюп чыгып кетти. Талип Жазгул экоо артынан карап кала беришти. Жаныбек унаада баратып журогу эзилип,Жазгул менен Талиптин создору соогуно жетип сыздап баратты. Унаасын ушунчалык катуу айдап ээн талаага жеткенде унаасын кыйкылдата тык токтоттуда унаадан тушуп ,талаа аралап бакырып,окуруп чуркап жоноду. Копко чуркап барып чоголоп отуруп,унунун болушунча бакырып ыйлап жатты.
-ээх жашоо неге мынча татаалсын! Жашоо ! жашоо! Кызымды кече гана жек коруп журдум эле,алардын уйуно неге бардым. Мындан откон кордук барбы ата учун! Оз канынан жаралган баласын башкага калтырып ээх акмак Жаныбек! Кызынды берип жатсада албайсын сен акмаксын Жаныбек!
Ошентип арадан бир жыл отту…
Гулжан менен Бийке айлыга барышты. Жаныбек унаа ондоп астында жатты. Гулжан менен Бийке тамашалайбыз деп экоо барып:
-хмк , саламатсызбы?
Жаныбек унаадан башын чыгарбай жооп берди:
-саламатчылык мен азыр бош эмесмин ,ары отсонор ошол жакта Адилет деген бар.
-бизге сиз керексиз…
-мен ? Жаныбек башын чыгарды. Кызы Бийке жадырап жайнап турду. Жанында Гулжанда турат. Жаныбек суйунучтон дароо ордунан туруп кызын кучактайын деп :
-и? и-и? кийимим майда кызым. Бийке атасына жылмандап карап:
-ата сизди сагындым. Атасын шартта кучактап алды. Жаныбек эмне кылышын билбей :
-кызым кийимин жаман болдуго.
-ата эчтеке эмес. Озунуз айткандай кийим табылат бирок асыл адамдар табылбайт.
-ээх тентек кызым десе . Жаныбекта аны кучактап кийин Гулжан экоо саламдашты. Ары жактан Адилет келе жатты:
-эххей кандайсынар ? йе! Бийке кандайсын кызым?
-жакшы кандай Ади байке.
— э ушу сен атымды толук айта албадыда хаха.
Жаныбек:
— ээ досум айтканына суйунсончу,такыр айтпай койсо эмне кылмаксын хахахх. Баары каткырышып калды. Жаныбек аларды басып тура бергиле деп кийимин алмаштырганы болмого кирип чыкты. Алар узактап калышкан болчу. Жаныбек шашып баратты. Адилет аны токтотуп:
-карачы кече эле мойтойгон кыз эле.
-ээх эмнесин айтасын ,Кызым бойго жетип дуйнодогу эн сулуу кыз болбодубу.
-ооба досум кудум эле Нуржандын озу.
-балким … журу сенда конок болуп кет.
-досум иштерим бар кечинде отом болобу?
-мм макул анда иш илгерилесин. Жаныбек алардын артынан унаасы менен жетип барды. Унаага отуруп уйго барышты. Дасторкон жайышып ,Гулжан менен Бийке шаардан алып келген нерселерин коюп отурушту. Жаныбектин кубанычына чек жок:
-кече гана окууга тапшырдынар эле,мына эми биринчи курсту да аяктадынар. Студент болгон кандай экен?
Бийке:
-жакшы аябай сонун экен.
-окуулар жакшыбы анан? Гужан Бийке сен кыйнап койбодубу?
-жоок Бийкедей татынакай,жакшынакай досту тапканыма шугур кылам.
-ооба кызым татынакай ээ?
Бийке:
-ата коюунузчуу…
-хаха дагы эле озгорбоптурсунда . а макул ,мен сен кеткенден уйдо уч эле жолу тамактандым. Калганын баары жумушта тамактандым. Сага аябай конуп калыптырмын,кээбирде уйго келе жатсам алдымдан сен эмес тиги кучук тосуп чыгат. Уйдо зерикпейин деп кучук багып алгам.
-аа биз корбодукго?
-ээ тентип журсо керекда.
-ата карып кетиптирсиз…
-карып? Жок неге карыйлы. Силердей кыздарыбыз бар экен бизди эчким карыта албай калдыго. Буюрса силдерди да куйоого беребиз ,элге той жасайбыз ,небере-чебере дегендерди карайбызда туурабы аахаха.
Алар кечке каткырып отурушту. Кечинде тамак кылышып Адилет аялы Роза экоо келишти. Тун бир окумга чейин алардын созу тугобой шандуу отурушту. Ошентип кундор отуп Гулжан менен Бийке кайрадан шаарга окууга жоношту. Ошентип жарым жыл отуп кетти. Суукта шамал тийип Гулжан тошоктон турбай ооруп жатып калды. Бийке аны карап журду. Бир куну сабактан эрте чыгып Гулжанга дары дармек алып жол чырактын (светафор) жанына келип туруп калды. Бир кыз да келип ал жерге туруп Бийкеге жылмайып карады. Бийке аны коруп негедир журогу зырт эте тушту. Ооба анткени ал кыз анын синдиси Нуркыз эле. Нуркызда бирдекени сезгендей карап турду. Жол чырак бузулуп калган экен. Экоо копко турушуп акыры Нуркыз соз баштады:
-эже жол чырактар иштебей калган окшойт ээ?
-ии ошондойго . Сен кайда барасын?
-уйго…
-уйун кайда?
-эмнеге?
-мм жон эле кызыгып кеттим.
-биз экообуз танышбызбы?
-эмнеге?
-билбейм мага ошондой туюлду.
-менда сени бир жерден коргондоймун.
-мм аркы бетке отолубу?
-кантип?
-жетелешип…
-макул кел колунду бер.
Экоо жетелешти. Эже-синдинин колу кармашты,экоонун тен журогу дук эте тушту. Экоо бири-бирине карап танкалышып жолдон отушмокчу болду . Бийке аны жетелеп жолдун ортосуна жетип туруп калышты. Бийке жылмайып ага карадыда:
-атын ким?
-менинби?
-ооба…
-а сиздикичи?
-меники Бийке.
-аа соонунго.
-рахмат сен айтпайсынбы эми?
-менин атым Нуркыз.
Бийкенин оозу ачылып ,танкалып ,,журогу баттан согуп ал сенин синдин дегенсип ,эки козу торт болуп :
-Нуркыз?
Ангыча бир унаа донгологу тайып туз эле Бийкелер тарапка сурулуп келе жатты. Бийке аны дароо байкап Нуркызды туртуп жибердида,озу унаанын астында калды. Нуркыз жерге кулап аны башка унаа сузуп кете жаздап токтоп калды. Ошол Жаныбек Адилет экоо тушку тамагын жеп отурушкан болчу. Жаныбек эми эле чайынан ууртаганда кулагына «ата,ата» деген кайталанма ун жанырып отту. Жаныбек катып эле турат. Колунан пияласы жерге тушуп тарак эте кетти. Жаныбек чочуп ордунан тура коём деп столду оодарып жиберди. Адилет да чочуп:
-йее озунду карма! Эмне болду тынчылыкбы досум. Жаныбек козун кайра-кайра ачып жумуп :
-тынчылык эмес,кызым ,кызым… демиге баштады. Адилет ордунан туруп:
-эмне болду?
-Адилет мен шаарга барбасам болбой калды. Жаныбек унаасына чуркап айдаган бойдон кетти. Адилет артынан чуркап жете албады. Жумушун жаап уйуно барып Розаны алып экоо унаа менен жолго чыгышты. Адилет баарын тушундурду. Кудайдан амандык тилеп баратышты. Жаныбек аэропортко келип шашылыш билет алып учуп кетти. Кечке жакын уйдун конгуроосу шынгырайт. Гулжан араан ордунан туруп суйлонуп баратты:
— ушунчалыкда кечигесинби!? Озундун ачкычын неболду? Ооруган жанды ого бетер кыйнап сен кыз… эшикти ачты. Жаныбек жузу кубарып карап турду:
-Гулжан кызым каякта?
-с.с.с.и.из?
Жаныбек аны туртуп отуп уйду кыдыра карап:
-Гулжан! Гулжан дейм! Гулжан ооруганын унутуп Жаныбектин алдына чуркап барды.
-кызым кайда!?
-мен билбейм…
-неге билбейсин! Акыры экоон чогу жашайсынарго!?
-байке мен…
-айт! Жаныбектин каны кайнап турду.
-ал окууга кеткен болчу,келатып даары дармек ала келем деген.
-тез кийиминди алмаштыр ,мени менен барасын. Бол тез!
Гулжан коркконунан дароо кийимдерин кийип Жаныбектин артынан чыкты. Алар такси кармап туз окуу жайга барышты. Ал жердин кароолчусу эчтеке билбээрин айтты . Жашыруун камерадан аны корсотушту. Бийке кулуп-жайнап эле чыгып кеткен. Алар аны издеп таба албай калышты. Жаныбектин айласы кетип оюна Жазгул келди. Дароо ал жака жоноп кетишти. Барып конгуроону кайра-кайра басат такыр ачпайт. Акыры жинденип эшикти эки,уч жолу тээп жиберди. Гулжан эмне кылышын билбей эле турат.Асмандан кар себелеп тынбайт. Жаныбек эмне кылышын билбей эшике жолонуп бетин жаап отуруп калды. Бир убакта Жазгул Нуркызды урушуп келе жатты.
-эй атан барганча кутуп турбайсынбы! Бул эмне кылганын!? Жол чырак иштебейт экен ,экинчисинен отпойсунбу? Сени сактайм деп тиги кыз олум астында жатат! Нуркыздын жузундо нуру жок,эчнерсе укпай эле келатат. Жаныбек алардын созун угуп акырын бетин ачып карады. Нуркыз Нуржан болуп коруно кетти. Башын чайкап ордунан туруп :
-Жазгул!
Жазгул аларды тык токтоду. Жаныбек анын жанына барып:
-кызым… Бийке жок болуп жатат корбодунбу?
-жоок жезде ал чет олкодо эмес беле?
-жок мен алдап койгом,алдап койгом. Бийке кайдасын,кайда! Нуркыз коздору чекчейип:
-Бийке дейсизби? Ал …ал бейтапканада.
-эмне?
Жаныбек дароо чуркап кетти. Ал кетээри менен Жазгул озун жоготту. Гулжан аны кармаганга жетишип Нуркыз экоо аны уйго алып киришти. Нуркыз апалап ыйлап алган. Суу чачышып озуно келтирип,андан сон муздак суу ичиришти. Жазгул ыктытып акыры ыйлап кирди. Нуркыз эмне кылышын билбей кошо ыйлап жатты. Гулжанда карап тура алган жок. Нуркыз Жазгулду кучактап:
-апа ,апа мени кечиринизчи.
-Нуркыз … Жазгул ыйын тык токтотуп ойлуу мунайып туруп калды. Нуркыз коркуп:
-апа эмне болду сизге? Апа…
Жазгул Нуркызга тигиле карап :
-Нуркыз мен… мен сенин апан эмесмин.
Нуркыз эмне кылаарын билбей калды.Ун катпай карап турат. Жазгул созун улап:
-Нуркыз ушул кунго чейин Талип экообуз бар чындыкты сенден жашырып келдик. Сенин апан каза таап,эжен Бийкени атан айылга алып кеткен. Апан катуу ооруп сенин омурунду же озунун омурун тандаш керек болгон. Апан сенин омурунду тандады. Ал эми атан болсо азыркы келген киши Жаныбек.
Нуркыз беттери бырышып:
-апа жалган денизчи,жалган ээ.
-жок ! ал сенин атан.
Нуркыз ый аралаш суйлоп:
-апа,жок ишенбейм апа.
-Нуркыз …
-анда неге мени жаман корот ал.
-жоок жаман корбойт болгону озун-озу алдап,откон окуяны эстегиси келбейт.
Гулжан экооно карап бар акыйкатты билген сон:
-эже айтынызчы Бийке кайсыл бейтапканада ,мен аны корушум керек.
-Нуркыз сен бул эжен менен кошо бар. Сен оз уйбулооно кайтчуу убакыт келди. Жазгул Нуркыз экоо кучакташып ыйлашып,кийин Нуркыз менен Гулжан чыгып кетти. Жаныбек бейтапканага жетип келдида,медайым тосоконуна карабай кирип кетти. Экинчи кабатка чыкты. Туз эле реанимация тарапка чуркап баратты. Бийкени тапбай жаны кашайды. Би рубак тээ алыстан Талипти коруп калдыда ага чуркап барып аны жакалап дубалга ушундай такадыда:
-кызым кайда!?
-Байке озунузду басыныз. Кызыныз уйдо.
-мен сага Нуркызды айткан жокмун,Бийкени айтып жатам Талипп. Тишин кычырата суйлоду.
Талип ан-тан болуп эле туруп калды. Ангыча адамдар ал экооно болуштуруп калышты. Жаныбек кайра атырылганда арт жактан «Жаныбек!»деген кыйкырык чыкты. Артына кылчая карады. Бир догдур аны карап тураар эле. Ал догдур анын жанына басып келип:
-Жаныбек бул сенби досум.
-сен кимсин!?
-мен Майсалбекмин.
-Майсал? Жаныбек эски досун тааныдыда дароо аны кучактап .кайра эки колунан кармап:
-Майсал кызым… кызым ушул жакта экен. Кызымды кайдан тапсам болот? Майсалбек сураныч сенден айтып койчу. Алдына жыгылайын Майсалбек.
-Жаныбек Бийке сенин кызынбы?
-ооба менин кызым ,менин Майсалбек угуп жатасынбы ,менин кызым. Жаныбек буржолу шашкалактап алган. Майсал анын колун бекем кармадыда:
-озунду колго ал,кызындын абалы оор. Сен мынтип шашкалактабай кудайдан анын омурун тиле.
Жаныбек алсызданып чачын мыкчый тартып ыйлап Майсалбек кокурогуно башын жолоду. Коргон адамдар баары козун албай карап турушту. Талип анын жанына келип:
-мен такыр билбептирмин,кечириниз. Бийке Нуркызды куткарам деп озун унаага уруптур. Балим сиз кошпогон эже-синдини тагдыр кошту. Баарибир бир кун келип булар бири-бирин табышмак. Сиз жолтоо болбошунуз…
Майсалбек дароо анын оозун жаап:
-Талип! Азыр ушул создорундун оордубу? Демек Нуржандан калган кыз экоо эки башка оскон турбайбы ,чынбы Жаныбек?
Жаныбек ыйлап башын которуп:
-Майсал мен акмакмын. Мен мерезмин тушунуп жатасынбы? Мен дуйнодогу эн жаман атамын,мен ата деген ыйык атка татыктуу эмесмин. Ушул кунго чейин Нуржандын олумуно Нуркызды куноолоп аны жек коруп келдим.
-жок досум бул деген тагдырдын буйругу.
-Майсал менин башым катып калды. Сенден бир гана суранычым бар,убагында аялымды сактап кала албадын эле сураныч кызымды сактап кал Майсал суранам сенден. Жаныбек чоголоп жиберди. Майсал аны чоголотпой дароо которуп:
-Жаныбек! Озунду колго ал! Биз колдон келген аракетти коруп жатабыз. Биринчи операция буюрса жакшы ,бирок майнап чыккан жок. Биз азыр акыркы аракеттерибизди жумшайбыз. Сен кутуп тур досум.
Ошол убак Гулжан менен Нуркыз бейтапканага жетип келишти. Нуркыз алыстан Жаныбекти коруп «АТА! АТА!» деп кыйкырып келатты. Талип ал мага келатат деген ой менен алдынан тосоюн деди эле,Нуркыз андан отуп Жаныбекти барып кучактады. Жаныбек аны кучактап бекем бооруна кысып которуп ыйлап жатты. Ангыча мээрбан айым чыгып Майсалбекти чакырып кетти. Майсалбекта козуно жаш алып эшикти жабаарында акырын гана:
-Жаныбек досум, Нуркыз баары жакшы болот.
Экинчи операция башталды.Нуркыз ыйлап-сыктап атасын бекем кучактап:
-ата ,ата неге мени таштап кеттиниз?
-кечир кызым,кечир. Гулжанда жетип келип Талип экоо туруп калды. Талип ун катпай журогун бир нерсе ойкоп турду. Гулжанды далынан таптап :
-журу биздин бул жерде тиешебиз жок,буларды жалгыз калтыралы. Башка адамдарда кирчуу жерине кирип кетишти. Баардыгы Бийкенин омурун тилешти. Кээбирки эжелер ыйлап жиберишти. Баарынын бир тилеги бул уй-булоонун кайрадан биригиши эле. Бир умуту Бийкенин аман калышы. Нуркыз менен Жаныбек копко ыйлап акыры отургучка отурушту. Нуркыз атасынын кокурогуно башын коюп ,ыктытып жашын аздан тыйып отурду. Жаныбек анын чачынан сылап:
-кызым мени кечир…
-ата мен тушуном,баарын ап…ап…жоок Жазгул эже айтты.
Жаныбек башын ийкеп отурду .Нуркыз созун улап:
-ата эм имени таштап кетпейсизби?
-жок кызым,жок эч качан! Эженда айыгат ,ал сенин чачынды оруп берет. Сен анын чачын оросун.
-ата,мен сизди жакшы кором. Экоо кайра ыйлашып отуруп калышты. Ошентип арадан эки саат убакыт отту. Жаныбек жаны тынбай эки жака басып журот. Бир убакта Жазгул ,Адилет Розалар кирип келди. Жаныбек Адилетти кучактап Бийкенин амандыгын тиледи. Операция узака созулду. Жаныбек терезенин жанына келип асмандагы жаркырап турган айга карап:
-ээ Аллахым кызымдын омурун бер. Андан коро менин жанымды ал. Озун бизди кечир … Адилет артынан барып:
-Жаныбек сени жакшы тушуном жур кичине чай ичип озуно келип алчы.
-эмне? Бул жакта кызым олум астында жатса ,мен чай ичишим керекби!?
-болду,болду. Коп отпой Бийкенин группалаш кыздары ,балдары ,чогу жашагандар келишти. Бейтапканага Бийкенин жакындары толо баштады. Баарынын маанайы жок. Кээбир кыздар ыйлап дуба кылып ,Бийкенин айыгышын тилеп жатышты. Тортунчу саат кетип жатат. Мээрбан айымдар бири кирип ,бири чыгып журушот. Алар чыккан сайын баары жабыла калып Бийкени сурашат. Жаныбек бурча отуруп ичинен:
-Нуржан бир убакта мени таштап оо дуйного кеттин эле,эми кызымды алып кетпе. Мен чыдай албайм. Жок Нуржан анте корбо ,суранам сенден. Мен башкага башкошкон жокмун,мен кызым учун жашап келдим. Нуркызды карабай койгонум учун мени кечир,кечир Нуржан. Жаныбек эки милиция кирип келишти. Алар сураштырып Жаныбектин алдына келип:
-сиз кыздын атасы болосузбу?
-ооба…
-кызынызды сузуп кеткен адам качып кеткен болчу,биз аны жаны эле кармап абака камадык. Ал оз кылмышын мойнуна алды,бизге жолугуп кетууну унутпаныз. Кызыныздын омурун берсин. Чынына оор жаракат алган.Жаныбек башын ийкеп калаберди. Алар кайрадан жоноп кетишти. Бир убакта Майсалбек операция болуп жаткан болмодон оозун жаап ыйлап чыкты. Жаныбек аны коруп катып калды. Баары ага жабыла калып сурап башташты. Майсалбек башын онго-солго чайкап:
-Жаныбек! Кечир! Кечир бизди… Жаныбек эмне кылышын билбей акырын гана буту шилтенип сыртты коздой жоноду. Бийкенин тарапташтары баары ыйлап жиберишти.Нуркызда ыйлап атасын караса ал жай гана басып баратат. Нуркыз эмне кылышын билбей турду. Анын оюна эжеси менен бугун гана жолуккан,кол кармашканы,туртуп озун унаага таштаганы келип турду. Нуркыз дароо Майсалбекти айланып отуп операция болуп жаткан болмого кирип кетти. Догдурлар Бийкеге ток урдуруп жатышкан экен. Бир догдур Нуркызды коруп ,анын жолун тосту. Ангыча догдурлар болду,болду умут жок деп калышты. Нуркыз чынырып догдурдан тырышып отом деп:
-Эже! Эже! ЭЖЕ! Деп кыйкырып жиберди. Башка догдурларда анын жолун тосуп сыртка которуп жоношту. Ангыча мээрбан айым бакырып:
-токтогула! Ал тируу! Журогу сого баштады!
Баары суйунуп бироосу сыртка чуркап чыктыда:
-Майсал байке ал тируу! Тируу! Баары кубанып кетти. Тируу деген кыйкырык Жаныбекти тык токтотту.
-тируу… Бийке тируубу? Кызым ,Кызым! Жаныбек дароо бурулуп кызы тарапка чуркап ичкери киргенге жетишти. Догдурлар кирууго мумкун эмес деп Нуркыз экоону алып чыгышты. Жаныбек Нуркызды бекем кучактап ыйлап жатты. Нуркызда башкаларыда баары ыйлашты.
Арадан уч ай отту…
