Баланын өчү.
Союздун тушунда да, бүгүнкү күндө да зоналар кызыл-кара болуп бөлүнүп калганы көпчүлүк үчүн жашыруун эмес. Бийлик тынымсыз күрөшүп, бардык зоналарды кызылга боёо аракетин көрүп, бул түстөрдүн артында адам тагдырлары, ал тургай кээде өмүрү турганын да унутушат. Жаштар (ВТК, жашы жете электер үчүн тарбиялоо колониялары) ар дайым кызыл, жакшы, жок дегенде менин убагында. Ал жердеги администрация бийликти “дөңгүл”, “активдүү” дегендердин колуна берип, алардын өнүгүшүнө, билим деңгээлине жеткирген.
Жана бул өнүгүү кайдан келип чыкты, мисалы, джинсы үчүн жолдошун өмүрүнөн ажыраткан канкор ?! Ал жерде бийликтен жыргап, администрациянын чатырынын астында ушинтип буйрук берген. Менин эсимде, балдарды эки жаат үчүн өлтүрүп, баштары менен ажатканага ыргытып, ошону менен балдарды “төмөндөтүшкөн”. Ошол кездеги мыйзамга ылайык, 18 жашка чыкканда балдар чоңдор үчүн түзөтүү абагына жөнөтүлчү, бирок администрация түзөтүү жолуна түшкөндөр катары ал жерден 25ке чейин калтыруу укугун өзүнө калтырган.
Чоңдор үчүн зоналардагы бул «бүтүрлөрдүн» баары кечээ алар шылдыңдаган жигиттерге түштү. Жаш кезде баары бул жөнүндө жакшы билишчү жана администрацияга керектүү система алынган — актив «чоңдорго» түшүүдөн корккон жана ошого жараша алар бардык буйруктарды, атүгүл мыйзамсыздарды да аткарышкан.
Эң коркунучтуу жаш бала Самбирде болгон. Ошол жаш баладан бирөө келсе, жигиттер анын ал жактагы жашоосун билүүгө аракет кылып, ал жерде активдүү экени билинсе, сүйлөшпөй эле мык менен кагышат. Эч кандай түшүндүрүү жана иликтөөлөрсүз! Жана алар сөздүн толук маанисинде бетонго согулган. Бир жолу досум мага ушундай окуяны айтып берди. Сахна чоң келди, бирок элдин арасынан бир жигит өзгөчөлөндү — чоң, жапжаңы, жапжаңы джинсы костюм жана бир нече чоң сумкалар. Жигиттер карантинден чыкканда баардыгы маек менен чайга чакырылган. Жөн эле отурушуп, чай куюп жатышты, анан башка отряддын жигити чуркап кирип келип, кантип кыйкырды:
— Ой, сен сволоч экенсиң! Эл менен бир дасторконго отурууга дагы эле батынасыңбы?! Сиз бул балдарды Самбирдеги өлүм менен күрөшүп өлтүрдүңүз !!!- жигит истерикага түштү!
Жигит эч кандай түшүндүрмөлөрдү күтпөстөн, аны жакасынан кармап, жер төлөдөгү жуучу жайга сүйрөп жөнөдү. Бир аз убакыт өткөндөн кийин менин досум Саня да ал жакка түшүп кетти, ал кезде ал лагерге «көз салып» жүргөн жана тагдыр чечүүчү чечимдерди ошол кабыл алган. Жертөлөдөн көргөндөрү аны таң калтырды, ал мындай беттешти бир нече жолу көргөн. Уйдун өлүгү сакталган тоңдургучтагыдай канга боёлгон шыптын астындагы илгичке илинип турган өлүк.
Аны таанып-билүүгө бактысы болгондордун баары анын тегерегине чогулушту. Алгач колу, буту, башы менен, анан таяк менен сабап, аягында денеси өлгүсү келбей турганын көрүп, лом менен сабап башташкан. Алар адамдын денесинде сындыра турган нерселердин бардыгын талкалашты, кайра басып алууга мүмкүн болгон нерселердин баарын кайра басып алышты! Жигиттер чындыгында анын кандай күнөөсү бар деп сурай башташканда, бул карасанатай рух балдарды бардыгы үчүн, планды аткарбагандыгы үчүн, издегени үчүн, тез тамактанбаганы үчүн, тамактанбаганы үчүн өлтүргөн экен. өз убагында келди , которуу өтө аз болгондугу үчүн .., бардыгын тизмелөө мүмкүн. Жана бул баары эмес, бирок ал балдарды экиге түшүрдү! Бул балдарга мындан ары эч ким жардам бере албайт, алар короздор менен чогуу жашашкан, бирок алар негизи андай эмес. Жарым саат балдарды уккандан кийин Саня артка бурулуп кетип калды.
Ал эми эртең менен кол жуугучтан илгичке байланган соттолгон адамды табышкан. Акырында баягы ломду курсагына тыгып, асылып калышкан! Тергөө болгон деп ойлойсузбу? Бул, алар Саняга чалды, ал өз кезегинде өлүктүн эрдиктери жөнүндө айтып берди. Алар дагы бир нече жигитти чакырып, тергөө бүттү. Милициялар өздөрү жазалоочуларды издегиси келбейт деген имиштер тараган.
